Με αφορμή ένα πολυαναμενόμενο live, μία και μοναδική βραδιά στο Καφωδείο Ελληνικό Upstairs, ο Νίκος Χρηστίδης μάς αφιέρωσε λίγο απ’ τον χρόνο του για ν’ απαντήσει στις ερωτήσεις μας. Μια ενδιαφέρουσα ξενάγηση στο μαγικό, μουσικό σύμπαν του Νίκου Χρηστίδη. Ένας κόσμος, που ενίοτε – όπως λέει ο ίδιος – μπορεί να είναι και χαώδης. 

Ο Νίκος Χρηστίδης και μια εξαιρετική ομάδα συνεργατών – μουσικών, με την Ιωάννα Κουρκούδιαλου στο τραγούδι και φιλοξενούμενο τον Δημήτρη Μυστακίδη, θα παρουσιάσει την Κυριακή 20 Μαρτίου ένα πρόγραμμα με τραγούδια από την προσωπική του δισκογραφία (Ο Τρελός του Χωριού 2016, Το Σύμπαν του Νίκου Χρηστίδη 2020). Παράλληλα θ’ ακούσουμε νέες δημιουργίες αλλά και κάποιες εναλλακτικές προσεγγίσεις στα τραγούδια μεγάλων δημιουργών που τον έχουν διαμορφώσει. Τα τραγούδια συνοδεύονται από τις ιστορίες που τα δημιούργησαν καθώς και από εξιστόρηση στιγμών της προετοιμασίας του δίσκου, καθιστώντας έτσι το κοινό συμμέτοχο και κοινωνό της ίδιας της δημιουργίας. Δυναμικές ενορχηστρώσεις, χιούμορ, ιστορίες, αλληλεπίδραση με το κοινό και διάθεση για “μοίρασμα ήχων και συναισθημάτων” χαρίζουν στους θεατές μία εμπειρία μακριά από την τετριμμένη αίσθηση μίας ζωντανής εμφάνισης.

Ακολουθείστε τον Νίκο Χρηστίδη στα Social Media:

Facebook Instagram YouTube

Φωτογραφία: Πρόδρομος Μυστακίδης

Συνέντευξη στην Αντιγόνη Καριπίδου

Νίκο, ένα live που το περιμέναμε καιρό! Τι θ’ ακούσουμε την Κυριακή 20 Μαρτίου στο Καφωδείο Ελληνικό Upstairs;

Αρχικά να σας ευχαριστήσω πολύ για την φιλοξενία και για την συνεχή στήριξη στην τέχνη μας και τους ανθρώπους της. Στην εμφάνιση στις 20 Μαρτίου θα παρουσιάσουμε, με όλη την παρέα, ένα πρόγραμμα που θα στηρίζεται κυρίως στην δική μου δισκογραφία, σε νέα ανέκδοτα τραγούδια μου αλλά και σε τραγούδια κοινής αισθητικής που με διαμόρφωσαν. Η συναυλία αυτή είναι ένας συνδυασμός μουσικής και ιστοριών. Ιστορίες που δημιούργησαν τα τραγούδια μου, παράλληλες ιστορίες από τις πρόβες, την προετοιμασία του δίσκου και πολλά άλλα. Θέλω να πιστεύω με χιούμορ αλλά και με σαφή θέση σε όσα μας αφορούν. Σε μία εποχή που νιώθουμε ενοχές με την πιθανή ευφορία μας, θέλω πολύ αυτή η βραδιά να λειτουργήσει τόσο υποστηριχτικά για τον κάθε έναν μας όσο και “αποσυμφορητικά”. Επί σκηνής, φυσικά, εκτός από την αφεντιά μου θα είναι στο τραγούδι και το βιολί η Ιωάννα Κουρκούδιαλου, στο μπάσο ο Δημήτρης Γουμπερίτσης, στα κρουστά ο Νίκος Βαρελάς ενώ σε διάφορα ακροβατικά, στην κιθάρα και στο τραγούδι ο Γιώργος Βαρτσάκης. Μεγάλη χαρά βέβαια μου δίνει η φιλική συμμετοχή του Δημήτρη Μυστακίδη στην βραδιά αυτή.

Μια ευτυχής σύμπραξη. Πες μας λίγα πράγματα για τη συνεργασία σου με τον Δημήτρη Μυστακίδη.

Η σχέση μου με τον Δημήτρη Μυστακίδη έχει περάσει από πολλά στάδια αλληλεπίδρασης. Αρχικά ήμουν μαθητής του στο Μουσικό σχολείο Θεσσαλονίκης. Εκεί είχα την ευκαιρία να τον παρακολουθήσω πώς λειτουργεί στην προετοιμασία, στο διάβασμα και στην επιμονή στην λεπτομέρεια. Στοιχεία που ίσως εκείνη την στιγμή δεν μπορούσα εξολοκλήρου να φιλτράρω και μάλλον αποκωδικοποίησα αργότερα. Όμως ο τρόπος προσέγγισης της τέχνης μας και η μέθοδος μελέτης άφησαν ένα ισχυρό αποτύπωμα στον τρόπο που εγώ αργότερα ασχολήθηκα με την μουσική. Παράλληλα τον παρακολουθούσα από την πλευρά του θεατή. Θα έλεγα πως αυτή η σχέση υπάρχει μέσα μου ακόμα και σήμερα και έχει την ίδια δυναμική με αυτήν του δασκάλου προς μαθητή. Η στάση του επάνω στην σκηνή, η προσήλωση, η άνεση και πολλά ακόμη, λειτούργησαν επίσης διδακτικά προς εμένα. Αργότερα η σχέση μετατράπηκε σε συναδελφική, αν κι ακόμα νιώθω άβολα να την αντιμετωπίζω έτσι καθώς οι προηγούμενες δύο ιδιότητες παραμένουν ενεργές και μοιραία συγκρίσιμες. Τον προσέγγισα, λοιπόν, ώστε να συμμετάσχει στον δεύτερο προσωπικό μου δίσκο ως τραγουδιστής. Η απλότητα και η σχεδόν αυτονόητη από μεριάς του θετική απάντηση με γέμισε χαρά και αυτοπεποίθηση. Από τότε έχουμε συνυπάρξει μαζί σε διάφορες μουσικές στιγμές και με μεγάλη χαρά θα παίξουμε μαζί την ερχόμενη Κυριακή σε μία ιδιαιτέρως κολακευτική για εμένα “φιλική συμμετοχή”. Τον ευχαριστώ ξανά και δημόσια για όλα.

Γενικότερα, πάντως, καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδρομής σου στη μουσική έχεις κάνει πολύ ενδιαφέρουσες συνεργασίες. Ποιες προϋποθέσεις πρέπει να πληρούνται για να πεις στο τέλος ότι τις χάρηκες και τις ευχαριστήθηκες αυτές τις συνεργασίες;

Για εμένα πολύ σημαντικό ρόλο παίζει η προσωπικότητα και η αισθητική συνάφεια. Βέβαια έχω σταθεί τυχερός. Οι άνθρωποι που συνέβαλαν στην διαμόρφωση της αισθητικής μου, οι άνθρωποι που θαύμαζα και παρακολουθούσα από μικρός, οι καλλιτέχνες που χάραξαν τον δρόμο που εγώ βαδίζω, ελάχιστα διέφεραν σαν προσωπικότητες από αυτό που ούτως ή άλλως είχα εκλάβει ως θεατής . Οπότε όταν έτυχε να συνεργαστούμε ήμουν ασφαλής. Δεν αμφέβαλα στιγμή δηλαδή πως ο Δημήτρης Ζερβουδάκης, ο Γιώργος Ζήκας, ο Δημήτρης Μυστακίδης, η Λιζέτα Καλημέρη, ο Αργύρης Μπακιρτζης ή φίλοι καλλιτέχνες της νεότερης γενιάς όπως ο Γιάννης Διονυσίου, η Ιωάννα Κουρκούδιαλου, τα Καντινέλια και τόσοι άλλοι ομότεχνοι, δεν θα “πληρούσαν” τις όποιες προϋποθέσεις μπορεί να ανέμενα ώστε να απολαύσω την συνεργασία μου μαζί τους. Θα ήθελα πάντως να προσθέσω πως νιώθω ιδιαίτερα τυχερός κι ευλογημένος και για τους μουσικούς, τους οργανοπαίχτες, τους ηχολήπτες τους οργανοποιούς που έχω συνεργαστεί κατά καιρούς και δεν είναι τόσο προφανές για το κοινό. Παλαιότεροι και νεώτεροι συνάδελφοι που δίνουν σχήμα στα τραγούδια μου, στις ενορχηστρώσεις, στον ήχο που έχω στο κεφάλι μου και όλοι μαζί επιτυγχάνουμε ένα αποτέλεσμα. Αν πρέπει πάντως να απαντήσω ποιες είναι οι αρετές που εμένα με ενδιαφέρουν ώστε να απολαύσω μία συνεργασία, είναι ο σεβασμός γι αυτό που πρόκειται να συμβεί, η αυτοπεποίθηση, η εργατικότητα και η ευγένεια. Μέχρι τώρα όπως προείπα, έχω σταθεί τυχερός.

Ο Τρελός του χωριού – 2016

Το Σύμπαν του Νίκου Χρηστίδη – 2020

Όταν μιλάω για σένα χρησιμοποιώ την έκφραση “μουσικό πολυεργαλείο”. Γράφεις μουσική, στίχο, παίζεις κάθε έγχορδο μουσικό όργανο, σε γνωρίζουμε σαν έναν απ’ τους πιο ευφυείς ενορχηστρωτές, κάνεις και παραγωγές…. και σίγουρα κάτι θα μου διαφεύγει! Φαντάζομαι ότι με τόση πολλή ενέργεια και δουλειά, όλο και κάτι καινούργιο θα ετοιμάζεις.

Καταρχάς σε ευχαριστώ αλλά νιώθω πως υπερβάλεις οπότε αποποιούμαι κάποιες από τις “ευθύνες” που μου καταλογίζεις στην ερώτηση ώστε να νιώθω συνεπής με εμένα. Παράλληλα με τις περιοδείες που ετοιμάζουμε σε Ελλάδα και εξωτερικό με το γλυκό μας κοινόβιο, θα βγουν σύντομα κάποια νέα τραγούδια μου που θα συμπεριληφθούν σε δίσκους φίλων συναδέλφων. Επίσης, έχω αναλάβει την καλλιτεχνική παραγωγή και τις ενορχηστρώσεις σε δίσκους ή τραγούδια τραγουδοποιών που εκτιμώ πολύ και με χαροποιεί ιδιαίτερα το ότι με επέλεξαν. Παραμένει ως βασική μου ιδέα “μία περιοδεία δρόμου στα χωριά” ενώ με χαρά θα συμμετέχω σε οτιδήποτε μου φανεί ενδιαφέρον και νιώσω πως μπορώ να συμμετάσχω. Υπάρχουν βέβαια τα τραγούδια του τρίτου δίσκου και έχω αρχίσει να τα δοκιμάζω στο κοινό που έρχεται να μας δει αλλά όπως γνωρίζεις η δισκογραφία είναι ακριβό σπορ οπότε πρέπει να περιμένω γι αυτό.

Υπάρχουν στο πρόγραμμά σου άλλες εμφανίσεις μετά απ’ αυτήν στο Καφωδείο;

Έχουμε στα σκαριά μία όμορφη βόλτα στην Ελλάδα μας. Τίποτα ανακοινώσιμο ακόμα όμως, καθώς στρώνουμε το πρόγραμμα των εμφανίσεων και περιμένουμε να προσθέσουμε κι άλλες “επισκέψεις”. Από τις 21 έως τις 25 Μαΐου θα είμαστε στην Γερμανία για κάποιες εμφανίσεις εκεί. Το καλοκαίρι θέλω να ενεργοποιήσω κάποια εγχειρήματα που έχω στο μυαλό μου καιρό και είχαν παγώσει λόγω καραντίνας. Σύντομα πιστεύω θα μπορώ να ανακοινώσω κάτι πιο συγκεκριμένο για όποιον ενδιαφέρεται.

Το “παιχνίδι των τίτλων”

Ποιος είναι “Ο τρελός του χωριού“;

Όλοι τον έχουμε δει. Όλοι τον έχουμε χλευάσει ενώ κάποιες φορές όλοι τον έχουμε ζηλέψει καθώς μπορεί να πει ό,τι θέλει αφιλτράριστα. Όλοι έχουμε προβάλει κατά καιρούς τις πιο μύχιες σκέψεις μας επάνω του. Να τις πάρει από εμάς. Ίσως κάποιες φορές προσπαθήσαμε να τον προσεγγίσουμε μα γρήγορα “λογικευτήκαμε” ξανά και πήραμε τις αποστάσεις μας. Ονειροπόλος, σοφός, ανόητος, απρόβλεπτος μα τις περισσότερες φορές αγνός. Σαν παιδί. Οπότε αν δεν σας ήρθε κατευθείαν στο μυαλό, είμαι σίγουρος πως τώρα καταλάβατε, τον θυμηθήκατε.

Τι είχες στο μυαλό σου όταν δήλωνες “Έχω μια ιδέα που θα σκίσει“;

Είναι περισσότερο μία εσωστρεφής σάτιρα. Είχα σκεφτεί πως σε έναν τόσο αυτοαναφορικό δίσκο θα είχε πλάκα να γράψω ένα τραγούδι που να περιγράφει τα υπόλοιπα τραγούδια. Θα το έβαζα στο τέλος και θα λειτουργούσε σαν επίλογος, περίληψη και σαν λούπα. Ταυτόχρονα βέβαια περιγράφω και κάποιες αναποδιές που συνέβαιναν στην ζωή μου εκείνη την περίοδο και με βάραιναν. Κάθισα κι έγραψα λοιπόν αυτό το τραγούδι σαν προσωπική τόνωση. Δεν έχουμε χρήματα; Και τι έγινε; Έχω μία ιδέα που θα μας σώσει, θα σκίσει. Έναν νέο δίσκο. Ε, τα πράγματα δεν πήγαν ακριβώς έτσι…

Τι δείχνει τώρα το “Ρολόι“; Γλέντι και χορό ή μοιρολόι;

Είναι σαφές πως δεν είμαστε σε μία περίοδο γλεντιού. Είμαστε και πάλι σε αναμονή και σε σκοτάδι ενώ σε πολλά σημεία της γης αυτή τη στιγμή επικρατεί το μοιρολόι κυριολεκτικά. Δεν λέει να έρθει κι αυτή η άνοιξη να μας γλυκάνει το μέσα μας. Πρέπει να δούμε πώς θα βγούμε από όλο αυτό, να δούμε πως θα βοηθήσουμε ο ένας τον άλλον χωρίς να το φωνάζουμε δεξιά κι αριστερά. Τότε όλοι θα γνωρίζουμε και κανείς “δεν θα το έχει πει”. Ρολόι είναι όμως, γυρίζει κι έχουμε να ρίξουμε κάτι γλέντια…

Τελικά την έπεσε στην εξουσία “Ο γάτος μου ο Πέσι“;

Μπα, βολεμένος κι αυτός. Αφομοιώθηκε με τους δεσπότες του. Κάθεται εκεί, ξύνεται, έχει φαΐ, έχει νερό, ζεστό σπίτι, τηλεόραση, καλή παρέα. Που να τρέχει τώρα; Ελπίζει πως η γάτα απέναντι, μία ναζιάρα του δρόμου, θα κάνει την πρώτη κίνηση για καλύτερο φαΐ και θα στηρίξει τότε κι αυτός. Άλλωστε αυτή έχει το πρόβλημα. Αυτό κάπως τον ηρεμεί καθώς ξέρει πως η απέναντι γάτα είναι κάπως αδύναμη για να ξεκινήσει τον αγώνα μόνη, αλλά το άλλοθι είναι άλλοθι.

Ποιο είναι “Το Σύμπαν“ του Νίκου Χρηστίδη;

Ένας κόσμος τρομερά χαώδης. Ετερόκλητος και αντιφατικός. Με άγχος και ηρεμία. Με βαθιά σκέψη και σαχλαμάρα. Με χιούμορ και μεγάλες περιόδους θλίψης. Με σεβασμό αλλά και αλαζονεία. Με αυτοπεποίθηση και ματαιοδοξία αλλά ταυτόχρονα με αναζήτηση και ταπεινότητα. Το ψάχνω ακόμα. Μπέρδεμα. Πιο καλά να ακούσετε το τραγούδι.

Έχω “Τα μάτια μου ανοιχτά” μα ονειρεύομαι. Τι όνειρα κάνεις;

Ελπίζω σε περισσότερη αλληλεγγύη και ενσυναίσθηση. Να ανακαλύψουμε πιο στέρεες αξίες. Επίσης θα ήθελα να είμαστε πιο ενεργοί πολίτες. Δεν είμαστε. Σε προσωπικό επίπεδο βελτίωση σε κάθε τομέα και ευκαιρίες που να μπορώ να διαχειριστώ.

Κρινιώ Νικολάου “Μ’ αρέσει να εξελίσσομαι χωρίς να χάνω την ανθρώπινη πλευρά μου”

Το να προσπαθήσεις να εντάξεις την Κρινιώ Νικολάου σ’ ένα συγκεκριμένο μουσικό είδος, είναι μάταιο! Με απόλυτα δικό της ύφος, η Κρινιώ αποτελεί ένα σημαντικό κεφάλαιο της ελληνικής μουσικής, μπαίνοντας με δύναμη στον χώρο, στις αρχές της δεκαετίας του 90.

Η πορεία της στα μουσικά πράγματα αποδεικνύει πως το να κάνεις μια ουσιαστική και μακροχρόνια καριέρα, με συνέχεια και συνέπεια, δεν απαιτεί οπωσδήποτε να έχεις συνεχή τριβή με τα ΜΜΕ ούτε και υπέρμετρη, όσο και ανούσια, προβολή.

Η φωνή της, ο βαθιά εκφραστικός τρόπος στην ερμηνεία της αλλά και η… νεραϊδένια παρουσία της, είναι αδύνατον να μη συγκινήσουν τον ακροατή!

Πρόσφατα η Κρινιώ Νικολάου μάς χάρισε μια σειρά από όμορφα τραγούδια, κάτω απ’ τον γενικό τίτλο “Κοίτα με απλά”. Με αφορμή την ολοκλήρωση του άλμπουμ, ύστερα από τριετή διαδικασία, κάναμε μια όμορφη κουβέντα μαζί της, που κλείνει… μ’ ένα παιχνίδι!

Ακολουθήστε την Κρινιώ Νικολάου στο διαδίκτυο

Facebook  YouTube Website

Συνέντευξη στην Αντιγόνη Καριπίδου

Κρινιώ, ανήκεις στους καλλιτέχνες που έχουν ουσιαστική σχέση με τη μουσική. Μακριά απ’ την υπέρμετρη προβολή και το παιχνίδι της δημοσιότητας, επιλέγεις να μιλάς μέσα απ’ τη δουλειά σου.

Πάντα πίστευα και πιστεύω ότι το να μιλάς μέσα από την τέχνη σου και μέσα από τη δουλειά σου είναι πιο ουσιαστικό και σημαντικό από οποιονδήποτε άλλον τρόπο. Αλλιώς, είναι πολύ πιθανό να χάσεις εύκολα τον στόχο σου. Βέβαια σ’ αυτό, όπως και στα περισσότερα πράγματα, πρέπει να υπάρχει μια ισορροπία.

Οι ερμηνευτικές σου δυνατότητες είναι πραγματικά αξιοθαύμαστες. Σ’ έχουμε δει να περνάς από ένα μουσικό είδος σε κάποιο άλλο με χαρακτηριστική ευκολία. Τραγούδησες με τον Δημήτρη Μητροπάνο, τον Κώστα Χατζή αλλά και τον Βαγγέλη Γερμανό. Τρεις ανθρώπους που έχουν υπηρετήσει διαφορετικά μουσικά είδη.

Θα συμπληρώσω και τη συνεργασία μου με τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου, μια που κι αυτός εκπροσωπεί ακόμα ένα διαφορετικό είδος τραγουδιού από τους προηγούμενους που ανέφερες. Ήταν για μένα μεγάλη εμπειρία να συνεργάζομαι μ’ αυτούς τους μεγάλους καλλιτέχνες. Κρατώντας το προσωπικό μου στυλ, αποκόμισα ό,τι καλύτερο μπορούσα να πάρω. Στοιχεία πάνω στο τραγούδι μου αλλά και στη μουσική-συνθετική μου έκφραση.

Δεν τραγουδάς μόνο αλλά γράφεις και μουσική και στίχο. Πρόσφατα μας χάρισες μια σειρά πολύ όμορφων τραγουδιών, κάτω απ’ τον γενικό τίτλο “Κοίτα με απλά”. Θέλεις να μας μιλήσεις λίγο γι αυτή τη δουλειά σου;

Το άλμπουμ αυτό ολοκληρώθηκε μέσα σε τρία χρόνια. Ξεκίνησε με μία διασκευή μου, του γνωστού τραγουδιού “Υπάρχω”. Ακολούθησαν και τα άλλα τραγούδια γνωστών στιχουργών. Με τα πιο πρόσφατα πέντε τραγούδια, έκανα και την πρώτη απόπειρα να υπογράψω και τον στίχο εκτός από τη μουσική.

Πιστεύεις στη θεωρία των δύο “όχθεων” της μουσικής; Υπάρχει για σένα “καλό” και “κακό” τραγούδι; Το ρωτάω αυτό, επειδή έχουμε ακούσει καλλιτέχνες που ανήκουν στον χώρο του ποιοτικού τραγουδιού να λένε πως δεν πρέπει να γίνονται τέτοιου είδους διαχωρισμοί. Έχουμε δει, μάλιστα, και κάποιες συνεργασίες παράταιρες… Ποια είναι η δική σου θέση;

Εγώ θα έλεγα ότι υπάρχουν τραγούδια που αρέσουν και τραγούδια που δεν αρέσουν, ανάλογα με τα ακούσματα του καθενός και τις μουσικές του επιλογές. Όσον αφορά στις συνεργασίες, δεν διαφωνώ στο να μπλέκονται διαφορετικά είδη και στυλ καλλιτεχνών. Αρκεί να μην είναι ,όπως προανέφερες …παράταιρες!

Να πάμε κάποια χρόνια πίσω και να μας πεις για το ξεκίνημά σου. Πόσο εύκολο ή δύσκολο ήταν να μπεις στον χώρο της μουσικής επαγγελματικά; Είχες τη στήριξη που περίμενες;

Θα μπορούσα να πω ότι ήταν αρκετά εύκολο για μένα. Ακριβώς στο ξεκίνημα κιόλας της πορείας μου με επέλεξαν σπουδαίοι καλλιτέχνες, όπως ο Βασίλης Παπακωσταντίνου, ο Γιάννης Σπανός, ο Κώστας Χατζής και λίγο αργότερα ο Δημήτρης Μητροπάνος. Είχα μαζί τους πολύ όμορφες και δημιουργικές συνεργασίες. Μου έδειξαν εμπιστοσύνη κι αυτό για μένα ήταν μια τεράστια παρακαταθήκη για τα επόμενα βήματα μου.

Σήμερα πώς βλέπεις τα πράγματα για τους νέους καλλιτέχνες; Είναι πιο εύκολο να μπει στον χώρο κάποιος; Υπάρχουν, βέβαια, τα τηλεοπτικά talent shows, που δίνουν μια εφήμερη προβολή στα νέα παιδιά. Είναι, όμως, αρκετό αυτό για να κάνει κάποιος καριέρα με συνέχεια και συνέπεια;

Ναι, ακριβώς έτσι… Τα talent shows δίνουν μια τεράστια ευκαιρία στα παιδιά, εφήμερη όμως. Είναι όλα στο παιχνίδι της μουσικής – τηλεοπτικής βιομηχανίας. Κι αυτό είναι δίκοπο μαχαίρι για έναν νέο καλλιτέχνη. Από την άλλη, υπάρχει πληθώρα νέων που θέλουν ν’ ακολουθήσουν αυτόν τον δρόμο. Μέσα από το διαδίκτυο -το οποίο είναι κι αυτό ένα μέσο προβολής αρκετά σημαντικό- μπορούν να δείξουν τη δουλειά τους. Όπως και νά ‘χει, όμως, θέλει πάρα πολλή δουλειά για να βρουν το δρόμο τους.

Ξεκίνησες την καριέρα σου σε μια εποχή που κυκλοφορούσαν ολοκληρωμένα μουσικά άλμπουμς στη φυσική τους μορφή. Σήμερα, με την έξαρση του διαδικτύου αλλά και με τις συνθήκες της πανδημίας, τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Προσαρμόστηκες εύκολα;

Δε θ’ άλλαζα ποτέ την εποχή με τα cd’s σε φυσική μορφή! Όμως έχουν αλλάξει τα πράγματα αρκετά και μπορώ να πω ότι ναι, προσαρμόστηκα εύκολα. Το διαδίκτυο είναι αναμφισβήτητα ένα μέσο που κάνει πολύ πιο εύκολη την διάδοση και την επικοινωνία της δουλειάς σου!

Σαν άνθρωπος είσαι ρομαντική, αναπολείς το παρελθόν ή ακολουθείς την εποχή και τις νέες συνθήκες;

Ναι, πάντα ήμουν και είμαι! Όμως μ’ αρέσει να βλέπω μπροστά, να εξελίσσομαι χωρίς να χάνω την ανθρώπινή μου πλευρά.

Θα έχουμε την ευκαιρία να σ’ ακούσουμε κάπου ζωντανά;

Αυτό τον καιρό εμφανίζομαι σε έναν πολύ ωραίο χώρο στην Αθήνα, στην Γλυφάδα συγκεκριμένα. Θα υπάρξει και συνέχεια και σε άλλους μουσικούς χώρους! Μου έχει λείψει η επαφή με τον κόσμο όπως πιστεύω και σε πολλούς καλλιτέχνες!

Κρινιώ Νικολάου

… Κι ένα παιχνίδι με κάποιους τίτλους:

“Κοίτα με απλά” …Τι θα ήθελες να βλέπει κάποιος κοιτώντας την Κρινιώ;

Αλήθεια – Αγάπη- Σεβασμό! Είναι από τις πολύ σημαντικές ανθρώπινες αξίες για μένα.

“Μισό φεγγάρι” … Ποια είναι η σκοτεινή και ποια η φωτεινή πλευρά σου;

Η ευθιξία θα έλεγα είναι ένα στοιχείο… σκοτεινό μου!

Νομίζω, απ’ την άλλη, το φωτεινό είναι ότι και να θέλω να κρύψω ένα συναίσθημα δεν τα καταφέρνω!

“Μαζί” … πόση δύναμη έχει για σένα αυτή η λέξη;

Τεράστια! Πιστεύω στο “η ισχύς εν τη ενώσει”! Και τό ‘χω κάνει πράξη στη ζωή μου πολλές φορές, χωρίς να το έχω μετανιώσει ούτε μία!

“Θά ρθω εγώ” … σου αρέσει να τολμάς και να ρισκάρεις;

Ναι, μου αρέσει πολύ! Αλλά δεν το κάνω και εύκολα! Χαχα!

“Όταν το πιστέψεις” … κάνεις θαύματα;

Πιστεύω στα μικρά ανθρώπινα θαύματα όταν η θέληση είναι πάρα πολύ δυνατή!

Η Σοφία Παπουλάκου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα.

Σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών και εργάστηκε ως βοηθός σκηνοθέτη σε πολλές παραγωγές του θεάτρου και του κινηματογράφου.

Σαν τραγουδίστρια έχει συνεργαστεί με αρκετά ονόματα της ελληνικής δισκογραφίας, όπως ο Παναγιώτης Καλαντζόπουλος, η Ευανθία Ρεμπούτσικα, ο Κώστας Μακεδόνας, οι Άγαμοι Θύται, ο Θανάσης Πολυκανδριώτης, η Τάνια Τσανακλίδου, ο Γεράσιμος Ανδρεάτος, ο Γιώργος Χατζής, ο Αλκιβιάδης Κωνσταντόπουλος και ο Γιάννης Σαββιδάκης.

Πριν λίγο καιρό κυκλοφόρησε το πρώτο της τραγούδι, “Το φυλαχτό” ενώ πρόσφατα μας αποκάλυψε και “Τα μυστικά” της! 

Ακολουθήστε τη Σοφία Παπουλάκου

Facebook YouTube

Συνέντευξη στην Αντιγόνη Καριπίδου

Σοφία, μετά από μια πολύ επιτυχημένη πορεία στο τελευταίο Voice, έγινες γνωστή στο ευρύ κοινό. Πώς ήταν η εμπειρία σου στο talent show;

Ήταν μια όμορφη εμπειρία με αρκετές δυσκολίες. Δεν είναι καθόλου εύκολη διαδικασία.  Γενικά έχω μάθει στη ζωή μου να κρατάω μόνο τα θετικά και να προχωράω. Πιστεύω και θεωρώ ότι όταν είσαι αποφασισμένος να κάνεις ένα τέτοιο βήμα πρέπει να είσαι πολύ προσγειωμένος , αληθινός και να απολαύσεις αυτή την εμπειρία.

Ωστόσο, στη μέχρι τώρα πορεία σου και παρά το γεγονός πως είσαι πολύ νέα, είχες ήδη στο βιογραφικό σου σημαντικές συνεργασίες και συμμετοχές σε επιτυχημένες δουλειές. Ποιες ξεχωρίζεις;

Όλες οι συνεργασίες μου ήταν δώρο Θεού. Αισθάνομαι ευγνώμων για ό,τι μου έχει συμβεί μέχρι σήμερα και για όσους είχα την τύχη και τη χαρά να συναντήσω και να συνεργαστώ μαζί τους . Κάθε ένας είναι ξεχωριστός και μοναδικός. Δε θα ξεχάσω, όμως, ποτέ τη συνεργασία μου με την κυρία Τάνια Τσανακλίδου, μια υπέροχη γυναίκα γεμάτη αγάπη και πάθος. Την σέβομαι απεριόριστα και την ευχαριστώ, την έχω μέσα στην καρδιά μου. Τα λόγια που μου έχει πει τα κρατάω μέσα μου σαν φυλαχτό.

Και ποιες είναι οι συνεργασίες που ονειρεύεσαι; Υπάρχουν κάποιοι ερμηνευτές ή δημιουργοί (συνθέτες, στιχουργοί) που θα ήθελες να δουλέψεις μαζί τους;

Ποιος δεν έχει όνειρα; Εάν σας πω ότι δεν έχω κάποιον στο μυαλό μου θα πω ψέματα. Σίγουρα υπάρχουν αρκετοί ερμηνευτές και δημιουργοί που θα επιθυμούσα να συνεργαστώ μαζί τους. Λίστα ολόκληρη μπορώ να σας γράψω!! Δυο ανθρώπους που ξεχωρίζω, όμως, και θα ήθελα πάρα πολύ να δουλέψω μαζί τους είναι ο Γιάννης Πάριος και ο Χρήστος Νικολόπουλος.

Το λαϊκό τραγούδι είναι το είδος σου κι αυτό φαίνεται απ’ τον τρόπο που το ερμηνεύεις. Ποιες λαϊκές φωνές αγαπάς; Ποια είναι τ’ ακούσματά σου γενικότερα;

Ακούω πολλά είδη μουσικής και πολλές φορές ανάλογα με την διάθεσή μου. Μπορεί τώρα να ακούσω Βίκυ Μοσχολιού και μετά από λίγη ώρα να ακούσω  Dulce Pontes. Ξεχωρίζω και θαυμάζω πολλές λαϊκές φωνές όπως είναι ο Στράτος Διονυσίου, ο Στέλιος Καζαντζίδης , η Πίτσα Παπαδοπούλου , η Πόλυ Πάνου, η Ρίτα Σακελλαρίου , ο Πασχάλης Τερζής , ο Δημήτρης Μητροπάνος.

Το θέατρο ήταν το αντικείμενο των σπουδών σου και μάλιστα έχεις δουλέψει και ως βοηθός σκηνοθέτη. Είναι κάτι που το άφησες πίσω ή μοιράζεις την αγάπη σου ανάμεσα στο θέατρο και το τραγούδι;

Όταν έχεις σπουδάσει και έχεις δουλέψει πάνω στο αντικείμενο των σπουδών σου αρκετά χρόνια δεν είναι τόσο εύκολο να το αφήσεις πίσω. Οι σπουδές μου στο θέατρο με έχουν βοηθήσει αρκετά στο τραγούδι. Αγαπώ και τα δυο και μπορούν εύκολα να συνδυαστούν. 

Πρόσφατα μας αποκάλυψες “Τα μυστικά” σου. Ένα πολύ όμορφο τραγούδι. Είναι ο προπομπός κάποιου δίσκου που ετοιμάζεις;

“Τα Μυστικά” μας κυκλοφόρησαν πριν λίγες ημέρες και είμαστε πολύ χαρούμενοι  για το αποτέλεσμα. Η μουσική είναι του Νίκου Πλιού, οι στίχοι της Γεωργίας Παπαδοπούλου και η ενορχήστρωση του Βαγγέλη Καραπέτρου. Αισθάνομαι πολύ τυχερή, το αγαπώ πολύ και εύχομαι να το αγαπήσει κι ο κόσμος. Είναι το δεύτερο σε κατά σειρά τραγούδι μου που κυκλοφορεί. Το πρώτο, που είχε κυκλοφορήσει πριν λίγο καιρό, ήταν “Το Φυλαχτό” σε μουσική του Βαγγέλη Μαχαίρα και σε στίχους του Γιώργου Αθανασόπουλου. Είμαστε σχετικά έτοιμοι σε σύντομο χρονικό διάστημα  να σας παρουσιάσουμε το πρώτο μου άλμπουμ, που αρχικά θα κυκλοφορήσει ψηφιακά.

Πού θα σ’ ακούσουμε ζωντανά;

Συζητάω διάφορα τις τελευταίες μέρες , η επαφή με τον κόσμο είναι κάτι που μου έχει λείψει πολύ. Ελπίζω να μην αργήσει πολύ η στιγμή που θα τραγουδήσω μπροστά σε κοινό. Η αλληλεπίδραση που έχεις με τον κόσμο όταν τραγουδάς, είναι ένα μαγικό και αναντικατάστατο συναίσθημα. 

Στην ηλικία των 14 ετών ο Λάζος Ιωαννίδης πιάνει στα χέρια του την ποντιακή λύρα.

Ταυτόχρονα με τις μουσικές σπουδές του κι αφού έχει αποκτήσει δύο πτυχία, ξεκινούν μαζί με τον αδερφό του, Γιώργο, την καριέρα τους στο παραδοσιακό ποντιακό τραγούδι, δημιουργώντας ένα απ’ τα πιο δημοφιλή δίδυμα στον χώρο.

Όμως… η ποντιακή λύρα σαν μουσικό όργανο έχει απίστευτες δυνατότητες και στα χέρια του δεξιοτέχνη Λάζου Ιωαννίδη, αυτές οι δυνατότητες γίνονται ακόμη μεγαλύτερες!

Μέσα απ’ τις μουσικές του συνθέσεις, που ενώνουν διαφορετικούς μουσικούς πολιτισμούς, κάνει την ποντιακή λύρα ένα παγκόσμιο μουσικό όργανο.

Ορμώμενος απ’ τον Καναδά, όπου ζει τα τελευταία χρόνια, παρουσιάζει τη μουσική του μπροστά σε δεκάδες χιλιάδες ακροατές, παίζοντας στο Τορόντο, το Μόντρεαλ, τη Νέα Υόρκη, το Οχάιο, το Λος Άντζελες και άλλες πόλεις του Καναδά και των Ηνωμένων Πολιτειών.

Λάζος Ιωαννίδης Facebook Instagram YouTube Website

Συνέντευξη στην Αντιγόνη Καριπίδου

Λάζο, μαζί με τον Γιώργο, τον αδερφό σου, υπήρξατε για πολλά χρόνια απ’ τους πιο επιτυχημένους και αγαπητούς μουσικούς στον χώρο του ποντιακού τραγουδιού. Κάποια στιγμή, και χωρίς ν’ αφήσεις τελείως την παραδοσιακή μουσική, το 2010 ολοκληρώνεις ένα μουσικό έργο που συνδέει τις μουσικές του κόσμου. “Μια λύρα για όλους τους λαούς”. Πώς προέκυψε αυτή η ιδέα;

Το 2010 είχα την ευλογία να πραγματοποιηθεί μια ιδέα για την οποία χρειάστηκαν περίπου 6 χρόνια προεργασίας. Τελικά, μετά από πολλή μελέτη για τη δομή και τον τρόπο παρουσίασης, γεννήθηκε το “Μια λύρα για όλους τους λαούς”. Οι μουσικές ανησυχίες μου την εποχή εκείνη, η μελέτη μιας διαφορετικής τεχνοτροπίας στο παίξιμο της ποντιακής λύρας και η επιρροή που άσκησαν πάνω μου άλλες κουλτούρες της παγκόσμιας μουσικής, ήταν έμπνευση γι αυτή την παραγωγή.

Λάζος Ιωαννίδης

Τον Μάιο του 2010, παρουσιάζεις μπροστά σ’ ένα μεγάλο ακροατήριο αλλά και στους τηλεθεατές όλου του κόσμου την ποντιακή λύρα, συμμετέχοντας στην αποστολή για τη Eurovision, με τον Γιώργο Αλκαίο και το τραγούδι “Όπα”. Πώς έζησες αυτή την εμπειρία;

Η συμμετοχή μου στη Eurovision του 2010 ήταν ορόσημο στην καλλιτεχνική μου πορεία. Συνδέθηκε το όνομά μου με την πρώτη παρουσίαση της ποντιακής λύρας στη σκηνή της Eurovision. Νιώθω τυχερός γιατί έζησα αυτές τις 16 μέρες του διαγωνισμού. Όχι τόσο γι αυτό που είδαν εκατομμύρια τηλεθεατές, όσο γι αυτό που γινόταν πίσω απ τις κάμερες κι εκεί που δεν είχε κάμερες. Ήταν ένα ταξίδι σ’ έναν κόσμο που αποτελούταν από 236 άτομα με διαπιστευτήρια καρτελάκια. Ήμουν ένας απ’ τους 236.

Ποιες άλλες συνεργασίες ή στιγμές ξεχωρίζεις απ’ την μέχρι τώρα πορεία σου;

Σ’ αυτά τα κάτι παραπάνω από 10 χρόνια, που ξεκίνησα μια διαφορετική πορεία πέρα απ’ το χώρο της παράδοσης, θα έλεγα ότι δεν είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ με πολλούς άλλους καλλιτέχνες. Έχω συνεργαστεί, όμως, με κάποιους που ένιωσα ότι πήρα πράγματα είτε ως έμπνευση είτε ως εμπειρίες. Φυσικά ο Γιώργος Αλκαίος είναι για μένα ο μέντορας μου. Είναι ο πρώτος που πίστεψε σε μένα. Ήταν αυτός που από το 2010 είδε εμένα σ’ αυτό που κάνω τώρα. Μια άλλη συνεργασία πολύ σημαντική ήταν αυτή με τον Omar Faruk Tekbilek. Μια συνεργασία που μου έδωσε την τιμή να παίξω με τη λύρα παγκόσμιες ethnic μελωδίες!!!

Μια άλλη σημαντική στιγμή, ήταν το 2015 η γνωριμία μου με τον Pavlo και η συμμετοχή μου σε μια παραγωγή για την Αμερικανική τηλεόραση. Ο Pavlo ήταν αυτός που μετά απ’ αυτή τη συνεργασία έγινε το διαβατήριό μου για τη μετακόμιση και την είσοδό μου στην μουσική βιομηχανία του Καναδά και της Αμερικής!

Λάζος Ιωαννίδης

Πότε και πώς πήρες την απόφαση να φύγεις για τον Καναδά;

Το 2016 μετά από μια επαφή του Pavlo με παραγωγούς για τη μουσική μου, εκδηλώθηκε ενδιαφέρον τόσο για την παραγωγή μου όσο και για την προσωπική μου ταυτότητα ως σολίστ και συνθέτης. Φυσικά για να μπορούσε να υπάρξει εξέλιξη έπρεπε να ζω ή στον Καναδά ή στην Αμερική. Λίγο το ένστικτό μου, λίγο η τρέλα και το πάθος ενός μουσικού, που ανέκαθεν του άρεσε η καινοτομία, με οδήγησαν να μετακομίσω.

Διαπιστώνεις διαφορές στον τρόπο που λειτουργεί η μουσική βιομηχανία στο εξωτερικό σε σχέση με την Ελλάδα;

Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν τεράστιες διαφορές στον τρόπο λειτουργίας της μουσικής βιομηχανίας ανάμεσα σ αυτές τις χώρες. Το κυριότερο είναι ότι όταν μιλάμε για Αμερική, μιλάμε για 350 εκατομμύρια πληθυσμό. Μια αγορά κατά πολύ μεγαλύτερη της Ελλάδας. Αυτό σημαίνει, βέβαια, ότι υπάρχει δύσκολος και μεγάλος ανταγωνισμός. Το λυπηρό στη δική μου περίπτωση ήταν ότι ενώ στην Ελλάδα είχα στείλει σχεδόν σε όλες τις μουσικές εταιρίες τη δουλειά μου πάνω στο είδος της instrumental μουσικής, εισέπραξα πλήρη αδιαφορία. Κάτι που διήρκησε 3 χρόνια και κατέληξε σε μια απαισιοδοξία .Στην Αμερική στέλνοντας ένα email πήρα απάντηση απ’ όλες τις εταιρίες στις επόμενες 24 ώρες. Και απλά άλλαξε η ζωή μου, κάνοντας ξανά όνειρα.

Λάζος Ιωαννίδης

Το καλοκαίρι του 2021 παρουσίασες στη Θεσσαλονίκη το μουσικό project “Freedom ‘21”. Θέλεις να μας πεις κάποια πράγματα γι αυτό;

Το “Freedom ‘21” είναι μια παραγωγή που ετοιμάστηκε κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού μας λόγω της πανδημίας. Είναι ένα μείγμα από παραδοσιακούς ήχους μέχρι ροκ και από τη μεσογειακή και βαλκανική μουσική μέχρι τη fusion και τη jazz .Φυσικά, πάντα μέσα απ’ τον ιδιαίτερο ήχο της λύρας και των δικών μου συνθέσεων. Ο τίτλος “Freedom ’21” είναι εμπνευσμένος απ τα 200 χρόνια ελεύθερης Ελλάδας (1821 – 2021). Εμπνευσμένος και απ’ την παγκόσμια ανάγκη για ελευθερία απ’ τις επιπτώσεις της πανδημίας. Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος που η πρώτη παρουσίαση έγινε στη Θεσσαλονίκη. Οφείλω πολλά ευχαριστώ στον δήμο Κορδελιού-Ευόσμου γι αυτή την πρόσκληση!

Πώς είναι να παίζεις ποντιακή λύρα μπροστά σ’ ένα πολυπληθές ακροατήριο; Με το μεγαλύτερο ποσοστό να μην είναι όχι απλά πόντιοι αλλά ούτε καν Έλληνες; Πώς νιώθεις εσύ και ποιες είναι οι αντιδράσεις του κοινού;

Το να παίζεις τη μουσική σου σ’ ένα πολυπολιτισμικό ακροατήριο είναι κάτι μοναδικό που σε κάνει να νιώθεις πολύ ιδιαίτερος ως καλλιτέχνης. Το να επικοινωνείς αυτή τη μουσική, όμως, μ’ ένα παραδοσιακό όργανο της καταγωγής σου, είναι απλά μαγικό. Να βλέπεις ένα κοινό – μωσαϊκό να ενθουσιάζεται βλέποντας και ακούγοντας τη λύρα είναι ένα όνειρο που το ζεις ξυπνητός.

Τι άλλο έχουμε ν’ ακούσουμε; Δουλεύεις τώρα πάνω σε κάποιο άλλο project;

Αν θα μπορέσουμε επιτέλους να συνεχίσουμε από εκεί που σταματήσαμε πριν 2 χρόνια, έρχονται πολύ ωραία και καινοτόμα πράγματα. Αυτό που σίγουρα θέλω, είναι να έχει συνέχεια και να ταξιδέψει παντού το “Freedom ’21”.

Θέμος Σκανδάμης: Το τραγούδι είναι μια απόπειρα ενάντια στον χρόνο

Ο Θέμος Σκανδάμης συστήθηκε στο κοινό το 2008, μπαίνοντας στη δισκογραφία με “Μακροβούτι”, τον πρώτο του δίσκο. Δεκατέσσερα χρόνια αργότερα, έχει ακόμη αρκετό αέρα στα πνευμόνια του και, όπως δηλώνει ο ίδιος, έμαθε με τον καιρό να τον διαχειρίζεται με περισσότερη σύνεση.

Πρόσφατα ο Θέμος Σκανδάμης μάς έμπασε πάλι στον “παρδαλό κόσμο των τραγουδιών του, όπου συνυπάρχουν όλων των ειδών τα παράξενα πλάσματα”, με τον νέο του δίσκο, έκτο στη σειρά, που έχει τον γενικό τίτλο “Η άνοιξη που θά ‘ρθει”.

Με αφορμή την κυκλοφορία τού δίσκου θέσαμε στον δημιουργό του 11 ερωτήματα. Όσα και τα τραγούδια.

Θέμος Σκανδάμης: Facebook YouTube website

Συνέντευξη στην Αντιγόνη Καριπίδου

Στα τραγούδια του καινούργιου δίσκου, με τον γενικό τίτλο “Η άνοιξη που θά ‘ρθει” συνυπάρχουν και πάλι ο λυρισμός και το χιούμορ, ενίοτε πικρό. Πες μας λίγα πράγματα γι αυτή τη δουλειά σου.

Είναι ένα άλμπουμ που ηχογραφήθηκε εν μέσω πανδημίας, λοκντάουν και γενικότερου ζόφου, και έχει πρόθεση παρηγορητική. Βέβαια παρηγορητική πρόθεση έχουν έτσι κι αλλιώς για μένα τα τραγούδια. Πρώτα προς τον εαυτό μου κι έπειτα προς τους άλλους εάν είναι αυτό δυνατόν. Και πολύ με χαροποιεί που από καιρό σε καιρό κάποιος άγνωστος ακροατής επικοινωνεί μαζί μου για να με ευχαριστήσει και να μου επιβεβαιώσει τη λειτουργία τους αυτή. Βέβαια κι εγώ είμαι ευγνώμων προς τον ακροατή γιατί χωρίς αυτόν -ή έστω την ιδέα αυτού- δεν θα μπορούσε να συντελεστεί αυτή η λειτουργία που λέγεται δημιουργία, και που τόσο τη χρειάζομαι.

Πρόκειται για τραγούδια που γράφτηκαν πρόσφατα ή κάποια από αυτά υπήρχαν στο συρτάρι σου και ξαναδουλεύτηκαν;

Πρόκειται ως συνήθως για μία μίξη παλαιού και νέου υλικού. Ένα ή δύο τραγούδια είναι αυτά που συνήθως με το που τα γράφω με τραβάνε απ’ το μανίκι και να τα ηχογραφήσω. Μαζί έρχονται και άλλα απ’ το συρτάρι και άλλα που γράφονται στην πορεία. Ο χρόνος που περιέχεται σε ένα άλμπουμ είναι τελείως διαφορετικός από τον χρόνο όπως τον κατανοούμε ή τον αγνοούμε καθημερινά. Κάτι άλλο συμπυκνώνεται στην χειρονομία ενός δίσκου που συγχρονίζει τους ήχους και τις λέξεις. Έτσι κι αλλιώς, όμως, ένα τραγούδι ή ένα οποιοδήποτε μουσικό έργο είναι μια απόπειρα ενάντια στο χρόνο. Εάν πετύχει δηλαδή μπορεί να είναι πάντα καινούργιο στα αυτιά του ακροατή. Θέλω, δηλαδή, να πω ότι δεν έχει τόσο σημασία το πότε γράφτηκε το κάθε τραγούδι όσο η απόφαση να συμπεριληφθεί σε αυτό το άλμπουμ ετούτη τη χρονική στιγμή.

Παρατηρεί κανείς ότι τα τραγούδια σου γενικά δεν είναι στο συνηθισμένο μοτίβο “κουπλέ-ρεφρέν-κουπλέ-ρεφρέν”. Δίνουν την αίσθηση πως ο δημιουργός αισθάνεται την ανάγκη ν’ αφηγηθεί ιστορίες.

Μου αρέσουν οι ιστορίες. Άλλοτε τις αφηγούμαι ολόκληρες και άλλοτε φτιάχνω τραγούδια σαν μέρος μιας ιστορίας, που υπονοείται αλλά δεν αποκαλύπτεται ολόκληρη στον ακροατή. Πολλές φορές έχουν κουπλέ – ρεφραίν τα τραγούδια μου αλλά, όπως σωστά παρατήρησες, συχνά όχι. Το ποια μορφή θα πάρει ένα τραγούδι εξαρτάται και από το τι θέλει να πει, σε ποιο πλαίσιο εντάσσεται, πιο δαιμονάκι το κατοικεί. Όπως επίσης και το πόσο μεγάλο ή μικρό είναι ένα τραγούδι, ποιες κλίμακες χρησιμοποιούνται, σε ποιο τονικό ύψος κ.λπ. Μου αρέσει να αφήνω ανοιχτά τα ενδεχόμενα και τελικά να αποφεύγω την ομοιομορφία. Χαίρομαι όταν φαντάζομαι τον κόσμο των τραγουδιών μου σαν ένα κόσμο παρδαλό όπου συνυπάρχουν όλων των ειδών τα παράξενα πλάσματα. Όπως είναι και ο πραγματικός κόσμος δηλαδή, αν τον κοιτάξεις με ειλικρίνεια και αγάπη.

Σκανδάμης Θέμος

Έχεις σπουδάσει θέατρο και συμμετείχες σε θεατρικές παραστάσεις και ως μουσικός και ως ηθοποιός. Υπήρξες, μάλιστα, μέλος της θεατρικής ομάδας “Δρόμος με δέντρα”, η οποία δημιούργησε τον χώρο Τέχνης “Κρατήρας”. Πόσο επηρεάζει η τριβή σου με το θέατρο τη δημιουργία των τραγουδιών σου;

Πολύ. Σίγουρα πάρα πολύ. Η ομάδα “Δρόμος με δέντρα” είναι η ομάδα της Μάρθας Φριντζήλα και του Βασίλη Μαντζούκη. Συμμετείχα σε αυτήν στα πρώτα μου καλλιτεχνικά βήματα και έμαθα πολλά σε σχέση με το θέατρο και το τραγούδι ταυτόχρονα. Οπότε στο μυαλό μου είναι πάντα συνδεδεμένα αυτά τα δύο. Και πολύ χαίρομαι που πλέον τα συνδυάζω και στην πράξη.

Η καθημερινότητα ή ένας κόσμος φανταστικός αποτελούν για σένα την καλύτερη πηγή έμπνευσης;

Η έμπνευση για μένα είναι ακριβώς το σημείο όπου αυτά τα δύο τέμνονται. Και στ’ αλήθεια δεν ξέρω ακριβώς πώς μπορεί κανείς να τα διαχωρίσει πλήρως χωρίς να γίνει η ζωή αφόρητη.

Σκανδάμης Θέμος

Το 2008 μπαίνεις στη δισκογραφία με “Μακροβούτι”. Στον δίσκο δεν υπήρχε ομότιτλο τραγούδι. Να υποθέσω πως ένιωθες να βουτάς σε άγνωστα νερά μ’ εκείνον τον πρώτο σου δίσκο και γι αυτό επέλεξες τον τίτλο;

Περίπου. Ήθελα να δηλώσω όχι τόσο τα άγνωστα νερά – που φυσικά και ήταν – όσο τη χαρά και τον ενθουσιασμό της τόλμης του άλματος, καθώς και την πρόθεσή μου να μείνω κάτω απ’ το βυθό, δηλαδή μέσα στο χώρο του τραγουδιού και της τέχνης, μέχρι την τελευταία μου ανάσα.

Δεκατέσσερα χρόνια αργότερα, πού σ’ έβγαλε εκείνο το μακροβούτι; Τι έχει αλλάξει τόσο στον χώρο όσο και σ’ εσένα τον ίδιο σαν δημιουργό αλλά και σαν άνθρωπο;

Ανακάλυψα ότι δεν είμαι όσο άθλιος φοβόμουν, αλλά ούτε και όσο υπέροχος ήλπιζα. Η τριβή φέρνει φθορά και η φθορά λειαίνει. Η προσπάθεια είναι να χρησιμοποιήσεις τη δύναμη αυτή για να φτιάξεις κάτι ωραίο από τον εαυτό σου. Ταυτόχρονα ο χώρος όσο πάει και δυσκολεύει για όλους. Η Ελλάδα κουτρουβαλάει από μνημόνιο σε πανδημία υπό τη διαχείριση -με λίγες εξαιρέσεις- εγκληματικών προσωπικοτήτων. Έχω αέρα στα πνευμόνια ακόμα αρκετό. Τον διαχειρίζομαι με περισσότερη σύνεση, αρετή που παλιότερα υποτιμούσα. Βλέποντας και κάνοντας. Έτσι κι αλλιώς.

Σκανδάμης Θέμος

Ένα από τα τραγούδια που ακούστηκαν πάρα πολύ μέσα στο 2021, με το κλιπ να έχει γίνει viral, ήταν το “Έχει φύγει το παιδί”. Περίμενες να έχει τόσο μεγάλη επιτυχία; Γιατί νομίζεις ότι μας άγγιξε τόσο πολύ;

Το καταλάβαινα ότι θα έχει απήχηση, απλά δεν είχα φανταστεί το πόσο. Είχα, δηλαδή, συλλάβει τη φιγούρα του διανομέα σαν πρωταγωνιστή σε μία περίοδο που όλοι κλειστήκαμε στα σπίτια μας και στους έρημους δρόμους κυκλοφορούσαν μόνο ντελιβεράδες. Αισθάνθηκα πως εφόσον μόνον αυτοί κυκλοφορούν στις αρτηρίες της πόλης, η δική τους οπτική έχει αφηγηματική αξία. Ταυτόχρονα θέλησα μέσα από το δικό τους σιχτίρι να πω και το δικό μου. Να μιλήσω και για μια ολόκληρη κοινωνία, που προσδοκά ικανοποίηση με το πάτημα ενός πλήκτρου. Συμβαίνει συχνά μελετώντας τον άλλο να συλλαμβάνεις τον εαυτό σου. Τελικά συνειδητοποίησα ότι έβλεπα μόνον την κορυφή του παγόβουνου, αφού ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας ταυτίστηκε με το “Έχει φύγει το παιδί” και με τη φιγούρα του ντελιβερά, ως ενός σκληρά και σε δύσκολες συνθήκες εργαζόμενου.

Από την πορεία σου, ωστόσο, φαίνεται πως δεν σε απασχολεί ιδιαίτερα το θέμα της εφήμερης επιτυχίας όσο το να καταθέσεις αξιόλογο έργο, που θα μείνει στον χρόνο.

Κάνω ό, τι μπορώ.

Πρόσφατα ο Δημήτρης Μητσοτάκης κυκλοφόρησε το τραγούδι “Πάρε θέση”, καλώντας τους καλλιτέχνες να μιλήσουν και να δράσουν ενάντια στα κακώς κείμενα. Πολλά απ’ τα δικά σου τραγούδια μπορούν κάλλιστα να χαρακτηριστούν ως “πολιτικό σχόλιο”, πράγμα που σημαίνει πως προβληματίζεσαι για τα κοινά. Πού αρχίζει και πού τελειώνει η ευθύνη ενός καλλιτέχνη, με δεδομένο ότι έχει προβολή και δημόσιο λόγο;

Τα δικά μου τραγούδια έχουν σχεδόν πάντα λυρική πρόθεση και αφορμή. Αυτό δεν σημαίνει ότι προέρχονται από ή απευθύνονται σε ένα άτομο απομονωμένο από την κοινωνία ή ότι δεν έχουν πολιτική χρειά ή ότι δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ως σχόλιο. Δεν είναι, ωστόσο, η άμεση στόχευσή τους αυτή. Ταυτόχρονα, στον βαθμό που μου αναλογεί, εκφράζω τις θέσεις μου, ακριβώς επειδή, όπως λες, έχω έστω κι ένα μικρό μερίδιο δημόσιου λόγου. Δεν θεωρώ, ωστόσο, ότι αυτό θα πρέπει να με δεσμεύει καλλιτεχνικά ή να αποτελεί κριτήριο για τις συνθέσεις μου. Έχω τα δικά μου φαντάσματα, στα οποία είμαι πιστός, και τείνω να μην ανταποκρίνομαι καλά σε άλλες προστακτικές, ακόμα και αν αυτές προέρχονται από αξιότιμους συναδέλφους. Πληρώνω και το σχετικό αντίτιμο γι αυτό, βέβαια.

Έντεκα ερωτήσεις, όσα και τα τραγούδια του άλμπουμ “Η άνοιξη που θά ‘ρθει”. Θά ‘ρθει τελικά;

Η άνοιξη έρχεται κάθε χρόνο, αδιαφορώντας για τα δικά μας βαρομετρικά, προγνωστικά και προφητείες.

Χρήστος Σιόγκας: Επιτυχία είναι να είσαι χαρούμενος και ήρεμος

Ο Χρήστος Σιόγκας έκανε μια εντυπωσιακή πορεία στο “The Voice”, που έκανε φινάλε τον Δεκέμβριο που μας πέρασε.

Με προτίμηση στο αγγλόφωνο τραγούδι, ερμήνευσε μ’ έναν απόλυτα δικό του τρόπο κάποιες απ’ τις μεγαλύτερες επιτυχίες της διεθνούς μουσικής σκηνής.

Φυσικοθεραπευτής στο επάγγελμα αλλά με όνειρα και σχέδια για τη μουσική, ο Χρήστος ετοιμάζει ήδη το πρώτο του ΕΡ, μια αγγλόφωνη ροκ μπαλάντα.

Πατώντας γερά στα πόδια του – μια που υπήρξε και ποδοσφαιριστής – δείχνει να γνωρίζει καλά τις δυσκολίες του καλλιτεχνικού χώρου, όπως και της εποχής.

Πιστεύει στην πολλή δουλειά αλλά αναγνωρίζει πως και οι συγκυρίες παίζουν τον ρόλο τους στην πορεία ενός καλλιτέχνη.

Ο Χρήστος Σιόγκας μάς έδωσε την ευκαιρία να τον γνωρίσουμε καλύτερα, μέσα απ’ την κουβέντα που κάναμε για το Soundcheck Vlog.

Ακολουθήστε τον Χρήστο στο Facebook

Συνέντευξη στην Αντιγόνη Καριπίδου

Χρήστο, σε γνωρίσαμε μέσα απ’ το Voice, όπου εντυπωσίασες με τις ερμηνείες σου. Ποιοι ήταν οι λόγοι που σε οδήγησαν να πάρεις μέρος σ’ ένα talent show;

Αρχικά σ’ευχαριστώ πολύ για το σχόλιο! Νομίζω πως δυο ήταν οι πιο βασικοί λόγοι που επέλεξα να συμμετάσχω στο Voice. Σε πρώτη φάση για να δείξω σε περισσότερο κόσμο και πολύ πιο άμεσα ένα μέρος της δουλειάς μου και του εαυτού μου. Το καλό με τέτοιου είδους εκπομπές είναι πως μπορείς ακόμη και με μια εμφάνιση να “κερδίσεις” κάποιο κοινό. Και σ’ αυτόν τον χώρο, καλώς ή κακώς αυτό μετράει. Ο δεύτερος λόγος ήταν πως φοβόμουν ότι εξαιτίας της πανδημίας θα έχουμε ένα μεγάλο lockdown σαν το περσινό και δεν άντεχα ούτε σαν ιδέα πως θα περάσει τόσος καιρός χωρίς να παίξω μουσική! (γέλια)

Σε ακούσαμε να ερμηνεύεις κυρίως τραγούδια απ’ τη διεθνή μουσική σκηνή. Ήταν δική σου επιλογή ή σου δόθηκαν απ’ την παραγωγή;

Η αλήθεια είναι πως τα τραγούδια που επιλέγω να τραγουδώ και στις δικές μου live εμφανίσεις, προέρχονται κυρίως από την Αμερική και την Αγγλία και λίγο πιο συγκεκριμένα από τη μουσική σκηνή των 90’s του Σιάτλ, που λατρεύω. Αυτό δε σημαίνει πως δεν τραγουδώ και ελληνικά τραγούδια, που επίσης κάποια αγαπώ. Στο Voice οι πρώτες επιλογές των τραγουδιών γίνονταν από εμάς. Στην πορεία είχε κύριο λόγο η παραγωγή αλλά μπορώ να πω πως είχαμε μια πολύ καλή συνεργασία. Την τελική απόφαση την παίρναμε από κοινού τις περισσότερες φορές.

Αν μη τι άλλο, η τηλεόραση προσφέρει μια αναγνωρισιμότητα και μια προβολή -έστω εφήμερη. Με ποιον τρόπο σκέφτεσαι να “εκμεταλλευτείς” αυτή την προβολή στην από εδώ και πέρα πορεία σου;

Είναι αλήθεια αυτό. Όπως είπα και λίγο πριν, μπορείς πολύ γρήγορα να κερδίσεις ένα κοινό μικρό ή μεγάλο μέσα απ’ αυτή την διαδικασία. Θεωρώ πως μετά από μια καλή πορεία είναι λίγο πιο εύκολο το να κλείσεις δουλειές. Αυτό από μόνο του είναι πολύ σημαντικό. Επίσης, καθ’ όλη τη διάρκεια του παιχνιδιού κάνεις πολύ καλές γνωριμίες με καταξιωμένους ανθρώπους στον χώρο. Κι αυτό είναι εξίσου σημαντικό.

Γενικότερα η σχέση σου με τη μουσική πώς ξεκίνησε;

Απ’ όσο με θυμάμαι, βοήθησε το ότι μεγάλωσα σ ένα σπίτι με πολλή μουσική. Ο πατέρας μου έπαιζε λιγάκι κιθάρα και τραγουδούσε. Έτσι κι εγώ από πολύ μικρός ξεκίνησα να τραγουδώ στο πλάι του. Το ίδιο και η μαμά μου. Θεωρώ τυχερό τον εαυτό μου γιατί και οι δύο μου γονείς τραγουδάνε σωστά από τονικής άποψης.

Γράφεις δικά σου τραγούδια;

Γράφω δικά μου τραγούδια, ναι. Στα προσεχή μου σχέδια  είναι να ολοκληρώσω και να κυκλοφορήσω το πρώτο EP μου. Αφορά μια αγγλόφωνη ροκ μπαλάντα.

Το ότι εργάζεσαι ως φυσικοθεραπευτής σού δίνει μια ελευθερία κινήσεων στη μουσική; Με την έννοια να μη χρειαστεί να κάνει εκπτώσεις σ’ αυτό που πραγματικά θέλεις να κάνεις καλλιτεχνικά.

Θεωρώ πως για όλους εμάς που προσπαθούμε να κάνουμε ένα ξεκίνημα επαγγελματικά στον χώρο της μουσικής, βοηθάει πολύ το να έχεις μια δουλειά για να βιοπορίζεσαι. Έτσι ώστε να μην χρειάζεται να κάνεις εκπτώσεις, όπως είπες κι εσύ. Ξέρω πως τα παιδιά που ζουν αποκλειστικά από την μουσική, έχουν ταλαιπωρηθεί, ειδικά τα τελευταία 2 χρόνια. Ελπίζω να μην έχουμε πάλι παρόμοιες καταστάσεις στο μέλλον.

Χρήστος Σιόγκας

Ανήκεις κι εσύ στη γενιά που βιώνει όλες τις μεγάλες αλλαγές, που διαμορφώνουν έναν καινούργιο τρόπο λειτουργίας της μουσικής βιομηχανίας. Πιστεύεις ότι οι δυσκολίες για ν’ αναδειχτεί ένας νέος καλλιτέχνης είναι περισσότερες και μεγαλύτερες σήμερα;

Η εποχή που ζούμε είναι πολύ περίεργη. Έχει θετικά, έχει και αρνητικά όμως. Ας ξεκινήσω με τα θετικά: Μπορείς μέσω των social media να δείξεις άμεσα την δουλειά σου σε κάθε γωνιά του κόσμου. Είναι πολλά τα παραδείγματα καλλιτεχνών στη σύγχρονη εποχή που κατάφεραν να καταξιωθούν, ξεκινώντας στην κυριολεξία μέσα απ’ το δωμάτιο τους. Κι αυτό επειδή τους είδε ο κατάλληλος άνθρωπος την κατάλληλη στιγμή. Σίγουρα δεν λέω πως είναι ο τρόπος για να φτάσεις ψηλά. Θεωρώ πως δεν υπάρχει συγκεκριμένος τρόπος που θ’ ακολουθήσεις και θα πεις “έτσι θα γίνω μεγάλος και τρανός”.

Είναι όλα συγκυρίες. Στα αρνητικά τώρα: κατά την γνώμη μου πάντα, νομίζω πως η πραγματική μουσική σβήνει. Τι εννοώ με το πραγματική; Εννοώ αυτή που έχει ένα μουσικό όργανο, μια φωνή, που δεν είναι όλα αυτοματοποιημένα μέσα από έναν υπολογιστή. Βέβαια αυτά είναι γούστα και είναι τελείως υποκειμενικό. Οπότε εν κατακλείδι, στο μουσικό είδος που πρεσβεύω εγώ και πολλοί ακόμα εκεί έξω, θεωρώ πως ναι, είναι πολύ πιο δύσκολο να καταξιωθείς σε σχέση με προηγούμενες δεκαετίες.

Με τις συνθήκες της πανδημίας έχουμε αυτό το πρωτόγνωρο φαινόμενο να απαγορεύεται κατά διαστήματα η μουσική. Ωστόσο, θα σε ρωτήσω αν υπάρχουν στα πλάνα σου κάποιες εμφανίσεις (covid επιτρέποντος…)

Eμάς, τα παιδιά που βγήκαμε από το παιχνίδι τον Δεκέμβριο, που τελείωσε το παιχνίδι και προγραμματίσαμε κάποιες εμφανίσεις, η πανδημία μάς έκοψε τα φτερά! Γιατί “στη βράση κολλάει το σίδερο” που λέει και ο λαός. Είναι πολύ σημαντικό να εκμεταλλευτούμε αυτήν την όποια αναγνώριση κερδίσαμε μέσα απ’ το παιχνίδι, τώρα που τα πρόσωπα μας είναι ακόμα “φρέσκα” για τον κόσμο. Παρόλα αυτά, καλώς εχόντων των πραγμάτων και την υγεία μας να έχουμε, το Σάββατο 5/2 ξεκινάω ξανά τις live εμφανίσεις μου στον ιστορικό Παπαγάλο στην καρδιά της Θεσσαλονίκης.

Μαζί μου θα είναι ο Γιώργος Πάττας, με τον οποίο γνωριστήκαμε στο Voice. Έτσι έχει προκύψει αυτή η όμορφη συνεργασία. Ήδη είμαι σ’ επαφές και για άλλες εμφανίσεις σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα, αλλά δεν έχουν κλείσει ακόμη οι ημερομηνίες!

Χρήστος Σιόγκας

Πώς ορίζεις την επιτυχία; Τι πρέπει να συμβεί για να πεις “Ναι, πέτυχα”;

Πάρα πολύ καλή ερώτηση και ίσως δύσκολη να την απαντήσεις! Αρχικά την επιτυχία την ορίζει ο καθένας εντελώς διαφορετικά μέσα στο κεφάλι του. Πολύς κόσμος ταυτίζει την επιτυχία με τα λεφτά. Βλέπετε κάθε μέρα ποιες είναι οι επιπτώσεις, που έχει αυτό στην κοινωνία. Ας μην επεκταθώ, όμως. Για μένα νομίζω πως επιτυχία είναι να βρεις τα πράγματα που θα σε κάνουν χαρούμενο και ήρεμο Κι αν μπορείς να τα κάνεις επάγγελμα σου ή να αφιερώνεις χρόνο μέσα στη μέρα σου σε αυτά. Θεωρώ πως η ζωή μας είναι πολύ μικρή για να αναλωνόμαστε σε πράγματα που δεν μας προκαλούν θετικά συναισθήματα. Ίσως ακούγεται ουτοπικό και σαν σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά νομίζω πως αν κάναμε τα πράγματα που μας αρέσουν, θα ήταν όλα διαφορετικά προς το καλύτερο. Σας ευχαριστώ πολύ για την κουβέντα μας! Να έχουμε υγεία, με πολλές μουσικές και να ανταμώνουμε στα live!

Μαριάνα Κατσιμίχα… για τον δύσκολο -αλλά όχι απαραίτητα αδιάβατο- δρόμο της Τέχνης.

Από τα τέλη του 2020, που κυκλοφόρησε από την Protasis το πρώτο ψηφιακό ΕΡ της Μαριάνας Κατσιμίχα, την παρακολουθώ ανελλιπώς και με μεγάλο ενδιαφέρον.

Δε θα κρύψω πως η αφορμή για το πρώτο “κλικ” σε τραγούδι της στο YouTube ήταν η περιέργεια –μια που δηλώνω φανατική των Κατσιμιχαίων- ν’ ακούσω τι είδους τραγούδια γράφει και πώς τραγουδάει η κόρη του Πάνου Κατσιμίχα.

Αυτό το πρώτο “κλικ” ήταν στο τραγούδι “Τhe devil lies”.  Που με εντυπωσίασε για δύο λόγους. Ο πρώτος, επειδή πρόκειται για ένα πραγματικά υπέροχο τραγούδι, ερμηνευμένο από μια φωνή που περνάει απ’ τα αυτιά κατευθείαν στην ψυχή σου. Ο δεύτερος, επειδή άκουσα κάτι τελείως διαφορετικό απ’ ό,τι περίμενα! Και πολύ καλύτερο!

Κάπως έτσι, η Μαριάνα Κατσιμίχα κατάφερε να μετατοπίσει το κέντρο βάρους του ενδιαφέροντός μου από το επώνυμό της στη δουλειά της. Μια που ανακάλυπτα μια τραγουδοποιό με δική της καλλιτεχνική υπόσταση, με απόλυτα δικό της μουσικό στυλ και – όπως διαπίστωσα, παρακολουθώντας την συχνά μέσα απ’ τα social media – με μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα προσωπικότητα. Παρ’ όλο το νεαρό της ηλικίας της.

Συμπέρασμα: Στη συνέντευξη, που ακολουθεί, δε θα διαβάσετε για μήλα που πέφτουν απ’ τις μηλιές και άλλες τέτοιες κοινοτοπίες. Θα σας δοθεί, όμως, η ευκαιρία να διαβάσετε όλα τα ενδιαφέροντα πράγματα, που μοιράστηκε μαζί μας η Μαριάνα Κατσιμίχα.

Ακολουθήστε τη Μαριάνα Κατσιμίχα στα Social Media. Κάντε κλικ στα παρακάτω Links.

YouTube

Facebook

Μαριάνα Κατσιμίχα

Συνέντευξη στην Αντιγόνη Καριπίδου.

Η γνωριμία σου με το κοινό έγινε στα τέλη του 2020, με το πρώτο ψηφιακό EP σου, από την Protasis. Με 4 δικά σου τραγούδια και μια διασκευή του “Phantasmagoria in Two” του Tim Bucklay. Ποια ήταν η διαδικασία πίσω απ’ αυτή τη δουλειά;

Η αλήθεια είναι πως η διαδικασία πίσω από αυτή τη δουλειά ήταν μεγάλη και πήρε αρκετό καιρό. 

Ο πρώτος λόγος είναι ότι τα τραγούδια αυτά ξεκίνησαν να ενορχηστρώνονται και να ετοιμάζονται κατά τη διάρκεια της πρώτης καραντίνας. Άρα εξ αποστάσεως. Κάτι το οποίο σημαίνει ότι οι δοκιμές, ώστε να βγει ένα αποτέλεσμα όσο το δυνατόν πιο κοντά σε αυτό που ήθελα, ήταν πολλές. 

Επιπλέον, τα τραγούδια αυτά είχαν γραφτεί σε μια ηλικία αρκετά μικρή. Όταν ακόμη πήγαινα σχολείο, οπότε και οι στίχοι έπρεπε να επαναδιαμορφωθούν με τη βοήθεια ενός ατόμου που τα Αγγλικά είναι η μητρική του. Ώστε να μην ακούγεται αφελές και παιδικό το αποτέλεσμα. Φυσικά στη συνέχεια έπρεπε, αφού ολοκληρωθεί το ενορχηστρωτικό κομμάτι, να ηχογραφηθεί η φωνή. Κάτι που έγινε πολύ αργότερα, όταν πλέον είχε λήξει η καραντίνα. 

Ήταν όμως μια αρκετά ευχάριστη και δημιουργική διαδικασία για εμένα.

Στίχος αγγλικός. Ήταν έμπνευση της στιγμή ή τον επέλεξες για κάποιον λόγο;

Ο αγγλικός στίχος δίνει μια σιγουριά παραπάνω καθώς είναι πολύ πιο δύσκολο να ακουστεί κάτι ανόητο ή αφελές στα Αγγλικά. 

Αντίθετα το να γράψεις ένα ελληνικό τραγούδι με ωραίους ή έστω αξιοπρεπείς στίχους, χρειάζεται μεγάλη προσοχή και μελέτη, ώστε να έχεις το επιθυμητό αποτέλεσμα. Θεωρώ, άλλωστε, πως ένας κακός ελληνικός στίχος μπορεί να καταστρέψει ένα μουσικό κομμάτι. 

Επιπροσθέτως, σε μια ηλικία των 16-18 που έγραψα αυτά τα τραγούδια, ήταν πολύ πιο οικείο για μένα το αγγλικό καθώς ξένα ήταν κατά βάση και τα ακούσματα μου τότε. 

Παρόλα αυτά, μεγαλώνοντας έχω αρχίσει να πειραματίζομαι και με τον ελληνικό μιας και πάντα η έκφραση στη μητρική γλώσσα είναι πολύ πιο πηγαία.

Κάνοντας μια περιήγηση στο κανάλι σου στο YouTube, διαπιστώνει κανείς ένα ευρύ μουσικό φάσμα, στο οποίο κινείσαι -τουλάχιστον ερμηνευτικά. Από μπαλάντα και ρεμπέτικο μέχρι παραδοσιακό. Είναι η φυσιολογική αναζήτηση του νέου καλλιτέχνη ή νιώθεις να εκφράζεσαι το ίδιο καλά μέσα σ’ όλα αυτά τα διαφορετικά είδη;

Δε μπορώ σίγουρα να μιλήσω για τον κάθε καλλιτέχνη και μουσικό, αλλά για μένα προσωπικά υπάρχουν κάποια είδη που θεωρώ κατά κάποιο τρόπο “safe zone” και άλλα που με δυσκολεύουν περισσότερο. Παρόλα αυτά επειδή από μικρή είχα διάφορα ακούσματα και δεν μου άρεσε να περιορίζω τους μουσικούς ορίζοντές μου ως ακροάτρια, δεν το κάνω ούτε ως ερμηνεύτρια και δημιουργός. Γράφω και τραγουδάω ό,τι μου αρέσει και θεωρώ καλό για τα δικά μου υποκειμενικά κριτήρια. Άρα ναι, με ό,τι αποφασίζω να καταπιαστώ για κάποιο λόγο με εκφράζει και με κάνει να αισθάνομαι σιγουριά, έστω και βραχυπρόθεσμα.

Είναι, πάντως, φανερό πως είσαι μια πολυσχιδής καλλιτεχνική προσωπικότητα. Με την έννοια πως καταπιάνεσαι και με τη γραφή γενικότερα (κρίνοντας από τα δυο κείμενά σου, που επίσης είδα στο κανάλι σου). Στο “Το τσιγάρο”, μάλιστα, βρίσκει κανείς έντονα θεατρικά στοιχεία αλλά και εικαστικό ενδιαφέρον. Πειραματίζεσαι και με άλλες μορφές τέχνης, εκτός απ’ τη μουσική;

Κατά καιρούς έχω καταπιαστεί με διάφορα καλλιτεχνικά, όπως νομίζω και τα περισσότερα άτομα που ασχολούνται με μια τέχνη (σίγουρα όχι με τον ίδιο ζήλο, ούτε με ιδιαίτερη επιτυχία απαραίτητα). Ένα από τα πράγματα, που σίγουρα μου αρέσει να κάνω και κάνω χρόνια, είναι να γράφω τις σκέψεις μου. Με έναν τρόπο λιγότερο συγκεχυμένο από το να έγραφα κάτι εντελώς προσωπικό. Γράφω τις σκέψεις μου και όσα νιώθω, σκεπτόμενη ότι ίσως κάποιος τα διαβάσει. Και με αυτό το κριτήριο δημοσιεύω και πολλά από αυτά τα κείμενα εν τέλει, είτε γραπτά, είτε απαγγέλλοντας / διαβάζοντάς τα και πλαισιώνοντάς τα με μουσική που έχω γράψει. 

Μου αρέσει επίσης ανά περιόδους να ζωγραφίζω, να κάνω διάφορες κατασκευές, να ράβω και να βγάζω φωτογραφίες και βίντεο που τα επεξεργάζομαι εντελώς ερασιτεχνικά.  

Τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει δραματικά ο τρόπος που λειτουργεί αυτό που λέμε “μουσική βιομηχανία”. Πώς βλέπει ένας νέος μουσικός το μέλλον του με τα σημερινά δεδομένα; Ποιες δυσκολίες πιστεύεις πως θ’ αντιμετωπίσει η γενιά σου; Ή – για να μη μιλάμε απαισιόδοξα – πιστεύεις ότι οι αλλαγές αυτές μπορούν να λειτουργήσουν κατά κάποιον τρόπο και θετικά για τον καλλιτεχνικό χώρο;

Ο τρόπος λειτουργίας της μουσικής βιομηχανίας πράγματι έχει αλλάξει και είναι επίσης σίγουρα πολύ πιο δύσκολο να βιοπορίζεσαι από τη μουσική. 

Για μένα, όμως, σημασία σε όλο αυτό έχει τι θέλει κάθε μουσικός από τη μουσική.

Αν η μουσική είναι μέρος της ζωής και της προσωπικότητας σου, πάντα θα είναι εκεί όπως και αν πορεύεται η βιομηχανία του θεάματος. Αν απ’ την άλλη κύριο μέλημα σου είναι να γίνεις “διάσημος” τότε μάλλον πρέπει να αλλάξεις χώρο ενασχόλησης. 

Αυτό που σίγουρα είναι δύσκολο, κάτι για το οποίο δεν μπορώ να μιλήσω καθώς εγώ τώρα ξεκίνησα στην ουσία τις σπουδές μου στη μουσική ούτε βιοπορίζομαι απ’ αυτό, είναι το να ζεις από τη μουσική. Και εννοώ πως πλέον ο κλάδος της μουσικής και γενικά ο καλλιτεχνικός χώρος στην Ελλάδα έχει κορεστεί. Πρέπει, λοιπόν, να γνωρίζεις πως αν θες να ζήσεις από αυτό, επιλέγεις έναν δύσκολο δρόμο. Αλλά όχι αδιάβατο απαραίτητα.

Είσαι επικοινωνιακή σαν άνθρωπος; Σ’ ενδιαφέρει η επαφή με το κοινό;

Είμαι επικοινωνιακή, ναι. Και στο στάδιο που είμαι τώρα μου δίνει σίγουρα χαρά να επικοινωνώ με ανθρώπους και να αλληλεπιδρώ, παίρνοντας σχόλια και κριτικές σχετικά με την καλλιτεχνική μου δραστηριότητα. Και γενικότερα, όμως, δεν μου φαίνεται σε καμία περίπτωση δυσάρεστη η επαφή με το κοινό. 

Υπάρχει στα σχέδιά σου η διά ζώσης παρουσίαση της δουλειάς σου;

Σίγουρα μελλοντικά θα με ενδιέφερε να μπορέσω να παρουσιάσω τη δουλειά μου στον κόσμο. Δεν αισθάνομαι, όμως, απόλυτα έτοιμη και σίγουρη σε διάφορους τομείς, οπότε επιλέγω προς το παρόν την έκθεση μου ως ερμηνεύτρια. 

Στα τραγούδια σου έχεις γράψει και τους στίχους και τη μουσική. Θα σ’ ενδιέφερε να κάνεις συνεργασίες; Να μοιραστείς τη δημιουργία των τραγουδιών ή να δώσεις τραγούδια σου σε άλλες φωνές;

Η συνεργασία με άλλους μουσικούς είναι απίστευτα σημαντική για να μπορέσεις να προχωρήσεις, να εξελιχθείς και να κατανοήσεις τον εαυτό σου ως καλλιτέχνη. Ήδη έχω έρθει σε επαφή και έχω συνεργαστεί με κάποια άτομα και θα συνεχίσω να το κάνω με μεγάλη όρεξη και χαρά γιατί θεωρώ πως με άλλα άτομα μπορείς να δημιουργήσεις πολύ όμορφα πράγματα.

Το να δώσω δικά μου τραγούδια σε άλλες φωνές δεν είναι στα άμεσα σχέδια μου. Αλλά σίγουρα αν προκύψει να νιώσω ότι κάτι ταιριάζει σε κάποιο άτομο ή ένα τραγούδι μου δεν μπορώ να το τραγουδήσω εγώ, εννοείται ότι θα το κάνω. Συνήθως, όμως, (αυθόρμητα κατά βάση) γράφω τραγούδια που μπορώ και θέλω να τραγουδήσω η ίδια.

Ο Χάρης και ο Πάνος Κατσιμίχας αποτελούν ένα σημαντικό κεφάλαιο της ελληνικής μουσικής και είναι σημείο αναφοράς. Όχι μόνο για την μεγάλη αξία του καλλιτεχνικού τους έργου αλλά και για την γενικότερη στάση τους στον χώρο. Σε ανησύχησε η πιθανότητα να κριθείς πιο αυστηρά απ’ ό,τι πρέπει επειδή λέγεσαι Κατσιμίχα;

Η σύγκριση και η κριτική είναι αναπόφευκτες και απόλυτα λογικό να υπάρξουν. Δε τις φοβήθηκα ποτέ και ίσα ίσα μου δημιουργούν μια αίσθηση πρόκλησης. Σίγουρα μια αρνητική κριτική είναι δυσάρεστη σε κάθε περίπτωση. Στην προκειμένη για ν’ αποφύγω αυτή την πιο αρνητική κριτική εξαιτίας της σχέσης μου με τους αδερφούς Κατσιμίχα, είμαι ίσως πιο προσεκτική ως προς το πώς με προβάλλω. Χωρίς, όμως, να σκέφτομαι ότι θα λένε “ααα η κόρη του Κατσιμίχα κοίτα τι βλακείες κάνει”.

Κάνω ό,τι κάνω, ακούγοντας πάντα φυσικά τη γνώμη του πατέρα μου, γιατί του έχω εμπιστοσύνη, αλλά δεν σκέφτομαι ιδιαίτερα τι θα πει ο κόσμος. Ο κόσμος, άλλωστε, πάντα έλεγε και πάντα θα λέει. Καλό ή κακό, πάντα κάτι θα υπάρχει να ειπωθεί.

Απ’ την εικόνα που έχω σχηματίσει, πάντως, παρακολουθώντας σε απ’ τα social media, έχω την αίσθηση πως ούτε και το να σου ανοίξουν διάπλατα οι πόρτες λόγω του επιθέτου σου θα σου άρεσε!

Το όνομα μου είναι ένα όνομα που, αν μη τι άλλο, κουβαλάει μια ιστορία μαζί του. Δεν θα με ενοχλούσε να μου ανοίξουν πόρτες εξαιτίας αυτού αλλά, όπως λέω πάντα, αυτό που θα με στενοχωρούσε θα ήταν να αντιληφθώ ότι μου ανοίγουν μόνο λόγω αυτού. Αν η δουλειά μου και εγώ ως καλλιτέχνης θεωρηθεί ότι έχω να δώσω κάτι, τότε σε καμία περίπτωση δε με ενοχλεί ν’ ακουστεί ακόμα και να χρησιμοποιηθεί το όνομά μου. Αν είχα θέμα με αυτό, άλλωστε, θα είχα κάνει ό,τι έχω κάνει μη χρησιμοποιώντας το.

Κρατάς χαμηλούς τόνους γενικά και δε φαίνεται να σε τρελαίνει η ιδέα της προβολής. Κάτι που – κατά τη γνώμη μου – ταιριάζει σε μια αληθινά καλλιτεχνική φύση, που προτιμά την αναγνώριση απ’ την αναγνωρισιμότητα.

Δεν θα κρύψω ότι έχουν υπάρξει μέχρι στιγμής ευκαιρίες για αναγνωρισιμότητα. Είμαι όμως ένα άτομο που δεν έχω νιώσει ποτέ την ανάγκη για κάτι τέτοιο. Θέλω, φυσικά, ν’ αναγνωριστεί ό,τι κάνω, από όσους ανθρώπους κι αν είναι αυτό. Αλλά πραγματικά δεν με ενδιαφέρει να γίνει με εμπορικό τρόπο. Η μουσική είναι για μένα ιερή και αποτελεί κομμάτι του εαυτού μου από όταν με θυμάμαι. Είμαι ευχαριστημένη αν έστω και ένας άνθρωπος νιώσει κάτι ακούγοντας με. Όπως λέω και σε ένα τραγούδι μου “γράφω τραγούδια με στίχους που ίσως ποτέ δεν ταυτιστείς. <α ίσως γράφω και τραγούδια που θα θες να μοιραστείς”. Για μένα αυτό είναι η μουσική. Αν είναι να γίνει κάτι, άλλωστε, θα γίνει στον καιρό του… και αν δε γίνει, δεν με πειράζει καθόλου. 

Θα έχουμε σύντομα την ευκαιρία ν’ ακούσουμε καινούργια τραγούδια σου; Δουλεύεις πάνω σε κάτι;

Δεν ετοιμάζω κάτι αυτή τη στιγμή. Αλλά υπάρχουν σκέψεις που σίγουρα θα πραγματωθούν μελλοντικά. Γράφω πολύ και ασχολούμαι με τη μουσική αρκετά, ειδικά τον τελευταίο χρόνο. Οπότε σίγουρα θα προκύψουν διάφορα πράγματα.

Ζαφείρης Κουκουσέλης: “Η επαφή με το κοινό και η δυνατότητα ν’ αφουγκραστείς τις αντιδράσεις του είναι κάτι το μοναδικό που δε μπορεί να αντικατασταθεί εύκολα”

“Μια βροχή χαλάζι” είναι ο τίτλος του νέου άλμπουμ του Ζαφείρη Κουκουσέλη, που κυκλοφορεί απ’ τον Μετρονόμο. Μια εξαιρετική και ιδιαίτερα προσεγμένη δουλειά, που περιλαμβάνει εννιά τραγούδια και μια ορχηστρική σύνθεση.

Το ομότιτλο τραγούδι “Μια βροχή χαλάζι” προκαλεί ιδιαίτερη συγκίνηση, όχι μόνο για το ευαίσθητο θέμα, που θίγει – αυτό της μετανάστευσης και της προσφυγιάς – αλλά κι επειδή πρόκειται για το τελευταίο τραγούδι, που ηχογράφησε ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας.

Με αφορμή την κυκλοφορία του δίσκου, ο δημιουργός Ζαφείρης Κουκουσέλης μίλησε στο Soundcheck Vlog.

Ζαφείρης Κουκουσέλης

Συνέντευξη στην Αντιγόνη Καριπίδου

Επιστροφή στη δισκογραφία, μετά από αρκετά χρόνια, με τον δίσκο “Μια βροχή χαλάζι”, που κυκλοφορεί απ’ τον Μετρονόμο. Μιλήστε μας γι αυτή τη δουλειά και για το ποιες ήταν οι συνθήκες εκείνες που σας έφεραν και πάλι στη δισκογραφία.

Στην περίοδο της πρώτης καραντίνας είχα το χρόνο ανατρέχοντας στο αρχείο μου να ακούσω, να επιλέξω και να ανασυντάξω παλιό υλικό. Με την προσθήκη κάποιων καινούργιων τραγουδιών, κατέληξα ότι αποτελούσαν μια ενότητα που άξιζε να αποτυπωθεί δισκογραφικά.

Το ομότιτλο τραγούδι του δίσκου “Μια βροχή χαλάζι” είναι μια πολύ δυνατή και συγκινητική στιγμή, μια που πρόκειται για το τελευταίο τραγούδι που ηχογράφησε ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας. Πώς προέκυψε αυτή η συνεργασία;

Σε μια από τις συναντήσεις με τη Λίνα Δημοπούλου, αφού μου έδωσε το στίχο “Μια βροχή χαλάζι”, ανέφερε ότι φανταζόταν τον Λαυρέντη Μαχαιρίτσα – με τον οποίο είχε συνεργαστεί αρκετές φορές στο παρελθόν – ως τον καταλληλότερο ερμηνευτικά για το τραγούδι αυτό. Ήταν λοιπόν η διαίσθηση της Λίνας που οδήγησε σε αυτή τη συνεργασία.

Με τον Λαυρέντη γνωριζόμασταν από παλιά και τον αναζήτησα στην Αθήνα όταν ολοκλήρωσα τη μελοποίηση του τραγουδιού. Ο Λαυρέντης την περίοδο εκείνη ήταν πολυάσχολος με περιοδείες και συναυλίες και μας πήρε αρκετό χρόνο μέχρι την τελική ηχογράφηση. Από την πρώτη στιγμή που βρεθήκαμε διάβασε τον στίχο, άκουσε τη μουσική, του άρεσε και μου είπε απλά «θα το πω». Το σημαντικό για μένα είναι ότι ακολούθησε ακριβώς την πρωτότυπη μελωδική γραμμή χωρίς να αλλάξει κάτι και το απέδωσε με το δικό του μοναδικό τρόπο.

Και το ίδιο το τραγούδι, ωστόσο, θίγει ένα πολύ ευαίσθητο θέμα, αυτό της μετανάστευσης και της προσφυγιάς.

Πράγματι οι στίχοι της Λίνας αναφέρονται στο μεταναστευτικό πρόβλημα και στις χιλιάδες των ανθρώπων που κυνηγημένοι και διωγμένοι από τις πατρίδες τους εγκλωβίστηκαν εδώ, στην προσπάθειά τους για αναζήτηση ενός καλύτερου μέλλοντος σε κάποια πλούσια Ευρωπαϊκή χώρα. Οι άνθρωποι αυτοί που με «σάπιες βάρκες» διασχίζουν το Αιγαίο πληρώνοντας βαρύ φόρο αίματος, ακολουθώντας την ελπίδα που αποδεικνύεται δυστυχώς «μαύρο χιόνι».

Προσπαθεί να μας αφυπνίσει, να μας προβληματίσει, να μας κινητοποιήσει, «Ποιον θεό ντροπιάζει τούτη η σφαγή».

Με παρουσία 35 χρόνων στα μουσικά μας πράγματα, βιώσατε όλες τις αλλαγές που προέκυψαν μέσα σ’ αυτά τα χρόνια στον χώρο. Πώς αντιμετωπίζετε τα νέα δεδομένα; Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να προσαρμοστεί κάποιος στις νέες συνθήκες, σ’ έναν χώρο που ήταν τελείως διαφορετικός στο ξεκίνημά του;

Πραγματικά οι συνθήκες στον χώρο της μουσικής στη διάρκεια αυτών των ετών έχουν μεταβληθεί αρκετά και σε κάποιες περιπτώσεις ολοκληρωτικά. Θα μπορούσαμε να αναφερθούμε στην ριζική αλλαγή στον χώρο της δισκογραφίας, στη διαδικασία υλοποίησης και διάθεσης μιας μουσικής παραγωγής, στην οργάνωση μιας συναυλίας αλλά και στις συνήθειες του κοινού και στον τρόπο επικοινωνίας με τον καλλιτέχνη. Οι μουσικές σκηνές, οι αίθουσες συναυλιών, οι πολιτιστικές εκδηλώσεις περιορίζονται σημαντικά και η πρόσβαση σε αυτές γίνεται όλο και πιο δύσκολη. Το διαδίκτυο καταλήγει να είναι ο μοναδικός προσβάσιμος χώρος, που παρά τα πλεονεκτήματα που προσφέρει ως μέσο, στερεί την αμεσότητα της επικοινωνίας και τη διαδραστική σχέση καλλιτέχνη – θεατή.

Παρά την πληθώρα των αλλαγών που διαπιστώνουμε, η προσαρμογή στις νέες συνθήκες αποτελεί και προϋπόθεση επιβίωσης. Η ανάγκη έκφρασης και δημιουργίας παραμένει. Και για τον λόγο αυτό αναζητώ συνεχώς τρόπους και διεξόδους που ν’ ανταποκρίνονται στη νέα καθημερινότητα. Περνώ αρκετές ώρες στο σπίτι ακούγοντας μουσική ή στον υπολογιστή γράφοντας και ενορχηστρώνοντας. Οι ώρες με φυσική παρουσία στο στούντιο περιορίζονται συνεχώς, κατά συνέπεια η προετοιμασία πρέπει να είναι πολύ πιο αποτελεσματική. Γενικά αναζητώ βιώσιμους τρόπους, που θα μου επιτρέψουν να υλοποιήσω στόχους και μουσικές επιθυμίες, εξοικονομώντας πόρους απ’ όπου αυτό είναι εφικτό.

Σ’ αυτή τη μακρόχρονη πορεία έχετε να επιδείξετε σημαντικές στιγμές και συνεργασίες. Ποιες ξεχωρίζετε; Υπήρξαν κάποιες καθοριστικές για να γίνετε αυτό που είστε; Σαν μουσικός, εννοώ…

Είχα την τύχη να έχω πολλούς και καλούς δασκάλους στη μουσική, που με βοήθησαν να καταλάβω ότι όλα κερδίζονται με σκληρή δουλειά, επιμονή και υπομονή. Ξεκίνησα να εμφανίζομαι ως μουσικός σε μουσικές σκηνές, θεατρικές παραστάσεις καθώς και συναυλίες συμφωνικής μουσικής. Σημαντικές στιγμές το Δίπλωμα Σύνθεσης και η ένταξή μου στην Ένωση Ελλήνων Μουσουργών. Η παρουσίαση συμφωνικών μου έργων από την Συμφωνική Ορχήστρα Βόλου και την Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ, η συνεργασία μου με τον Δημήτρη Παπαδημητρίου στην θεατρική παράσταση «Όπου και να ταξιδέψω», η σύμπραξη με την Συμφωνική Ορχήστρα Βόλου ως μουσικός (πιάνο-ακορντεόν) στα έργα «Άξιον Εστί», «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι», «Αφιέρωμα στον Νίνο Ρώτα». Επίσης οι συνεργασίες μου με την Ορχήστρα Εστουδιαντίνα και τη μουσικοχορευτική ομάδα της Λέρου «Άρτεμις». Σημαντικές για μένα είναι και οι παρουσίες μου στην Ελληνική Δισκογραφία ως συνθέτης, ενορχηστρωτής και μουσικός: «Μέσα σου να χαθώ», παραγωγή Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, «Μια βροχή χαλάζι» παραγωγή Μετρονόμος, ως μουσικός «Ίμβρος – Τένεδος της μνήμης και της λήθης» παραγωγή Ίδρυμα Ιστορικών Μελετών, «Οι φωνές σ’ αυτή την πόλη» παραγωγή Γιώργου Νταλάρα, ως ενορχηστρωτής και μουσικός «Χαίροις Ένδοξε Λάζαρε» παραγωγή Γιώργος Θεοφάνους.

Κάθε δημιουργός περιμένει τη στιγμή που θα παρουσιάσει διά ζώσης τα τραγούδια του στο κοινό. Κάτι που στις μέρες μας φαίνεται ακατόρθωτο εξαιτίας της πανδημίας. Υπάρχουν κάποια σχέδια για εμφανίσεις όταν – επιτέλους – αλλάξουν τα πράγματα;

Η επαφή με το κοινό και η δυνατότητα ν’ αφουγκραστείς τις αντιδράσεις του είναι κάτι το μοναδικό που δε μπορεί να αντικατασταθεί εύκολα. Δυστυχώς η πανδημία τα δύο τελευταία χρόνια έχει μεταβάλει την καθημερινότητά μας κι έχει καταστήσει απαγορευτική αυτή την δυνατότητα επικοινωνίας. Τα σχέδια λοιπόν για ζωντανές εμφανίσεις μετατίθενται για την περίοδο μετά την επιστροφή στην κανονικότητα καθώς οποιοσδήποτε προγραμματισμός αυτή την στιγμή φαντάζει ουτοπικός.

Τι έρχεται μετά το «Μια βροχή χαλάζι»; Δουλεύετε πάνω σε άλλα τραγούδια;

Ο δίσκος «Μια βροχή χαλάζι» εκτός από το ομώνυμο τραγούδι περιλαμβάνει και τα εξής: «Συντονίσου», «Παγκοσμιοποίηση», «Αναμμένη Μηχανή», «Θα Τραγουδώ», «Έρωτας», «Συνείδηση», «Δική μου γη», «Χαβάς του Μπιλάλη», «Ορχηστρικό».

Αποτελείται από εννιά τραγούδια και ένα ορχηστρικό, κυκλοφορεί στα ψηφιακά καταστήματα και τις streaming υπηρεσίες από την εταιρεία Μετρονόμος. Συμμετέχουν οι στιχουργοί Λίνα Δημοπούλου, Κώστας Μπαλαχούτης, Φίλιππος Γράψας, Νίκος Παρθένης. Επίσης, περιλαμβάνεται το ποίημα «Παγκοσμιοποίηση» από την ποιητική συλλογή «Μέμφομαι τον αιώνα μου» της διακεκριμένης Ελληνίδας Ελένης Γλύκατζη Αρβελέρ και μια διασκευή σ’ ένα παραδοσιακό τραγούδι τις Λέρου. Τα τραγούδια ερμηνεύουν οι: Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, Απόστολος Μόσιος, Θανάσης Ματζίλης, Κώστας Ζεμπίλας και Αντώνης Νταλαρής.

Με την ευκαιρία, που μου δίνετε, θα ήθελα ν’ απευθύνω ένα τεράστιο ευχαριστώ και στους φίλους μουσικούς για τη συμμετοχή και την προσφορά τους στην διαμόρφωση του τελικού αποτελέσματος. Τύμπανα έχουν παίξει: Άγγελος Τσιριγωτάκης, Δημήτρης Γκαβαρδίνας, Βαγγέλης Κατσούρας, Μπάσο: Βαγγέλης Χάνος, Χρήστος Θωμαϊδης, Απόστολος Μόσιος, Ηλεκτρική κιθάρα: Δημήτρης Νάσιος, Νέι: Αχιλλέας Τίγκας, Κανονάκι: Ζήσης Γεωργαλιός, Ακουστική κιθάρα: Απόστολος Μόσιος, Κλαρίνο: Σταύρος Κουσκουρίδας, Λαούτο: Ανδρέας Κατσιγιάννης, Μπουζούκι, Μαντολίνο: Κώστας Γεδίκης, Βιολί: Χρήστος Δασκαλόπουλος, Γιώργος Σκίμπας, Βιολοντσέλλο: Δέσποινα Λουκίδου, Πιάνο, πλήκτρα, ακορντεόν και ενορχηστρώσεις Ζαφείρης Κουκουσέλης.

Η Πολυξένη Καράκογλου ζει και δραστηριοποιείται στην Αθήνα ως τραγουδοποιός, ερμηνεύτρια και δασκάλα φωνητικής.

Αποφοίτησε από το Μουσικό Σχολείο Πειραιά και το 2012 διακρίθηκε στην 4η Ακρόαση της Μικρής Άρκτου. Έκτοτε έχει συμμετάσχει σε πολλούς δίσκους τραγουδοποιών με ξεχωριστή στιγμή τη συμμετοχή της στο δίσκο «Απ’το μηδέν» με τον Σπύρο Παρασκευάκο και τον Ζαχαρία Καρούνη στο τραγούδι «Ο άνθρωπος μπορεί».

Το 2019 κυκλοφορεί το πρώτο της προσωπικό άλμπουμ «Πολύχρωμες Ζακέτες» με τον Γρηγόρη Πολύζο και την Αθηνά Σπανού και την ίδια χρονιά μοιράζεται τη σκηνή με τον Θάνο Μικρούτσικο στην τελευταία του συναυλία.

Συναντήσαμε την Πολυξένη για μια σύντομη κουβέντα, με αφορμή το καινούργιο της άλμπουμ «Σημεία Στίξης», όπου έχει για πρώτη φορά το ρόλο της τραγουδοποιού σε στίχους της Αθηνάς Σπανού αλλά και δικούς της και ενόψει της μουσικοθεατρικής της παράστασης “Σημεία στίξης” στο Θέατρο Τζένη Καρέζη στις 30/1 και 6/2

Πολυξένη Καράκογλου

Συνέντευξη στην Αντιγόνη Καριπίδου

Πολυξένη, σε γνωρίσαμε σαν μια πολύ καλή ερμηνεύτρια αλλά με την πρόσφατη δισκογραφική σου δουλειά “Σημεία στίξης” γνωρίζουμε και μια άλλη πλευρά σου, αυτή της τραγουδοποιίας. Πώς προέκυψε αυτό;

Η τραγουδοποιία ήταν κομμάτι της ζωής μου ήδη από το δημοτικό. Σκαρφιζόμουν μελωδίες και τις έντυνα με στιχάκια. Όταν μπήκα στην “Mικρή άρκτο” είχα πάει στην ακρόαση ως ερμηνεύτρια και αυτός ο τίτλος υπερκάλυψε το γεγονός ότι έγραφα μουσική. Μετά την κυκλοφορία του δίσκου “Πολύχρωμες Ζακέτες” με την Αθηνά Σπανού και τον Γρηγόρη Πολύζο η ανάγκη να δείξω τη μουσική μου ήταν τεράστια και έτσι οδηγηθήκαμε στο σήμερα.

Ποιο ήταν το έναυσμα για τη δημιουργία του δίσκου;

Όταν ξεκινήσαμε με την Αθηνά να φτιάχνουμε τα πρώτα τραγούδια, ενώ ήμασταν ήδη στην ολοκλήρωση του πρώτου δίσκου, το βλέπαμε σαν παιχνίδι. Ήταν ο τρόπος μας να χαλαρώνουμε από το στρες εκείνης της περιόδου. Έπειτα συνειδητοποιήσαμε πως αυτά τα τραγούδια φτιάχνουν μια ιστορία και σε συνδυασμό με την ανάγκη μου να έχει ο επόμενος δίσκος μου θέμα και σύνδεση των τραγουδιών μεταξύ τους, ήρθαν τα «Σημεία Στίξης».

“Σημεία στίξης”. Γιατί επέλεξες αυτόν τον τίτλο για το άλμπουμ;

Πότε βάζεις τελεία, πότε τέλος και πότε αποσιωπητικά; Τελεία ως τέλος ή τελεία ως καινούργια αρχή; Τα «Σημεία στίξης» είναι το χρώμα του γραπτού λόγου. Έτσι και το άλμπουμ μας ελπίζουμε να είναι το χρώμα στην ιστορία που περιγράφει ο στίχος.

Μιλάμε για μια πολύ προσεγμένη και πλούσια παραγωγή, με τη συμμετοχή πολλών μουσικών, κάτι που μας έχει λείψει τα τελευταία χρόνια, δεδομένου ότι τα πράγματα στη μουσική βιομηχανία έχουν αλλάξει δραματικά.

Ναι, είχα στο μυαλό μου να το κάνω όπως το φανταζόμουν. Για αυτό το λόγο και δεν το έβγαλα από κάποια γνωστή εταιρεία αλλά έκανα δικό μου label και το έστησα από την αρχή όλο. Χαίρομαι που το εκτίμησες και καταλαβαίνεις τις δυσκολίες του.

Όπως μας ενημερώνει το σχετικό Δελτίο Τύπου, τα τραγούδια του δίσκου κρύβουν πίσω απ’ τη δημιουργία τους μια ιστορία. Υπάρχει και κάποιος συνδετικός κρίκος ανάμεσα στα ίδια τα τραγούδια;

Τα τραγούδια συνθέτουν την ιστορία κάθε ανθρώπου που μπαίνει στην αρένα της ζωής. Έρχεται αντιμέτωπος με την πραγματικότητα και πάνω που είναι έτοιμος να απογοητευτεί βρίσκει τον λόγο να το παλέψει και λέγοντας «τίποτα δεν έσπασε ακόμα» γνωρίζει την καλύτερη εκδοχή του εαυτού του, ερωτεύεται, αγαπάει βαθιά και γίνεται εν τέλει αυτός που δίνει τη σκυτάλη σε έναν νέο άνθρωπο να πάρει το δρόμο της ζωής με τη σειρά του.

Πολυξένη Καράκογλου

Πώς αντιμετωπίζεις την κατάσταση στον χώρο της μουσικής και του τραγουδιού; Έτσι όπως διαμορφώθηκε με τις συνθήκες της πανδημίας;

Καινούργιες συνθήκες. Καινούργια συναισθήματα αλλά και καινούργιες ισορροπίες.

Ελπίζω ότι πολύ σύντομα θα έχουμε πάλι τη δυνατότητα ν’ απολαύσουμε ζωντανή μουσική. Ώστε να γνωρίσουμε και ν’ ακούσουμε διά ζώσης τα τραγούδια του δίσκου. Έχεις κάποια σχέδια σχετικά με αυτό;

Τις Κυριακές 30 Ιανουαρίου και 6 Φεβρουαρίου θα είμαστε στο θέατρο «Τζένη Καρέζη» με την μουσικοθεατρική παράσταση μας «Σημεία Στίξης». Τα κείμενα της παράστασης υπογράφει η Αθηνά Σπανού. Σε όποιον άνθρωπο λείπει να τραγουδήσει, να συγκινηθεί, να πεισμώσει και να φύγει με ένα αχ θα έλεγα να έρθει!

Με ποιο σημείο στίξης θα τέλειωνες την κουβέντα μας;

Με αποσιωπητικά… γιατί ειπώθηκαν πολλά αλλά εύχομαι να έχουμε πολλά ακόμα να κουβεντιάσουμε στο μέλλον.

Θοδωρής Καρέλλας “Όταν ξεγυμνώνεις τις αλήθειες έρχεσαι αντιμέτωπος με όσους τις θέλουν κρυμμένες”

Ο Θοδωρής Καρέλλας κλείνει αισίως μια 20ετία στον χώρο της μουσικής, έχοντας απ’ τον πρώτο κιόλας δίσκο του, “Αλήθειες και Μύθοι”, σημαντικές συνεργασίες στο ενεργητικό του.
Δημιουργικός όσο ποτέ και μαχητικός όσο πάντα, ο Θοδωρής παραχώρησε μια χειμαρρώδη συνέντευξη στο Soundcheck Vlog, παίρνοντας θέση για όσα μας αφορούν.
Οι δύσκολες περιστάσεις, άλλωστε, απαιτούν ανθρώπους που έχουν το θάρρος να εκφράσουν τη γνώμη τους και να πάρουν θέση αλλά και να παλέψουν για να έρθουν τα καλύτερα!

Συνέντευξη στην Αντιγόνη Καριπίδου

Θοδωρής Καρέλλας

Θοδωρή, κοντεύεις μια 20ετία στον χώρο, κατά τη διάρκεια της οποίας είχες τη χαρά να συνεργαστείς με πολύ σημαντικούς μουσικούς απ’ τον πρώτο κιόλας προσωπικό σου δίσκο “Αλήθειες και Μύθοι”. Ποιες στιγμές και ποιες συνεργασίες θυμάσαι έντονα; 

Κρύβε χρόνια!

Πράγματι, υπήρξα πολύ τυχερός κι έχω καλούς φίλους από εκείνη την περίοδο μέχρι και σήμερα. Βέβαια, εκείνη την εποχή, λόγω του νεαρού της ηλικίας μου και σε συνδυασμό και με το γεγονός πως ήμουν πολύ ατίθασος, ίσως να μη διαχειρίστηκα σωστά κάποια πράγματα αλλά όλα είναι σχετικά. Πάντως, τώρα είμαστε εδώ που είμαστε και ευχαριστώ – με τη μνήμη μου ξυράφι – τον καθένα που έχει βρεθεί στη ζωή μου, διότι το κάθε τι είναι σημαντικό στη δική μου διαδρομή.

Κάτι που μου έρχεται στο μυαλό τώρα, έτσι για την ιστορία: Πρώτος δίσκος, “Αλήθειες και Μύθοι”. Ηχογραφούσαμε το “Σεργιάνι” ένα τραγούδι σε στίχους του πατέρα μου, δική μου σύνθεση κι ενορχήστρωση του Αντώνη Μιτζέλου. Είχε έρθει ο Μίλτος Πασχαλίδης για να κάνουμε το ντουέτο στο τραγούδι. Εκείνη την ημέρα ηχογραφούσε εκεί κι ένας εξαίρετος μουσικός, ο Omar Faruk Tekbilek. Ακούγοντας, λοιπόν, το τραγούδι μας μπήκε μέσα και ρώτησε “Ποιανού είναι αυτό το τραγούδι;” απευθυνόμενος στον Αντώνη, ο οποίος έδειξε προς το μέρος μου, λέγοντας “Του μικρού”. Τότε εκείνος ύψωσε τη φωνή του και είπε “This is manifest, bravo”!

Στον ίδιο δίσκο υπάρχει ένα τραγούδι, για την εισαγωγή του οποίου ο Αντώνης χρειαζόταν έναν μπουζουξή για να παίξει ένα ταξίμι στην εισαγωγή. Ήρθε, λοιπόν, ο Βασίλης Κορακάκης και το έπαιξε πολύ μάχιμα! Πρόσφατα βγήκαμε για καφέ με τον Βασίλη και μου είπε ότι εκείνο ήταν το πρώτο του “στουντιακό μεροκάματο”! Ο Βασίλης Κορακάκης είναι σπουδαίος οργανοπαίχτης και ανερχόμενος συνθέτης. Έχουμε πει, μάλιστα, να κάνουμε ένα ωραίο λαϊκό τραγούδι του με τη φωνή μου!

Μου έχουν μείνει, λοιπόν, πολλές και διάφορες στιγμές και συνεργασίες από εκείνη την πρώτη περίοδο της ζωής μου στη βιομηχανία του τραγουδιού. Κράτησα το τραγούδι αλλά και τους ανθρώπους, όπως φαίνεται…

Θοδωρής Καρέλλας

Από την προσωπική φωτογραφική συλλογή του Θοδωρή Καρέλλα

Πότε κατάλαβες ότι αυτό που θέλεις να κάνεις είναι η μουσική;

Από τη στιγμή που κατάλαβα ότι είναι αδύνατο να κάνω κάποια άλλη δουλειά, κάτι που προσπάθησα αρκετές φορές. Είναι η μόνη “δουλειά” που με κάνει να μην είμαι δυστυχισμένος ή τουλάχιστον να μην είμαι πολύ δυστυχισμένος! Αλλά, πίστεψέ με, μια τέτοια επιλογή έχει και πολύ μεγάλο κόστος! Αξίζει, όμως!

Τα τελευταία χρόνια η μουσική και οι μουσικοί αντιμετωπίζουν προβλήματα, που κάποτε ούτε να φανταστούμε δε μπορούσαμε. Σίγουρα κι εσύ, όπως κι οι περισσότεροι συνάδελφοί σου, έχεις νιώσει τον αντίκτυπο πολύ έντονα. Πώς αντιστέκεσαι;

Τα τελευταία χρόνια ο περισσότερος κόσμος, ανεξάρτητα από τον χώρο της μουσικής, αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα. Απλά ο κλάδος μας πλήττεται πάντα απ’ τους πρώτους και βγαίνει κατά κανόνα τελευταίος απ’ τα δύσκολα γιατί, όπως και να το κάνεις, όταν μπαίνουν στο τραπέζι ζητήματα επιβίωσης πώς να βγει ο κόσμος να διασκεδάσει;

Για να μην αναφερθώ στην ψυχαγωγία, που έχει γίνει πολυτέλεια πια, γιατί ο εξαθλιωμένος δύσκολα κατανοεί πως πρέπει να βαδίσει προς την κατεύθυνση του να καλλιεργηθεί, να προβληματιστεί, να σηκωθεί και ν’ αλλάξει την κατάσταση. Αυτό, κατά τη γνώμη μου, είναι η μοναδική πραγματική διέξοδος. Τουλάχιστον εγώ αυτό έχω καταλάβει στα σαράντα χρόνια μου πάνω στον πλανήτη.

Ναι, η δεκαετής κρίση τσάκισε τα πάντα και τώρα έχουμε μια καινούργια κρίση. Έχω παίξει σε μαγαζί για 15 ευρώ. Το λέω, όμως, με καμάρι γιατί μ’ αυτόν τον τρόπο έγινα πιο δυνατός σε διάφορα επίπεδα, δεν πρόδωσα τις αξίες μου και τα πιστεύω μου, έμεινα όρθιος και αφοσιωμένος στον δρόμο που επέλεξα και επιλέγω ακόμη. Και με την αλληλεγγύη των δικών μου ανθρώπων, με συλλογικό αγώνα και με δημιουργία, νά ‘μαστε! Μιλάω για τον εαυτό μου χωρίς ν’ ασκώ κριτική σε κανέναν, πολύ περισσότερο όταν τίθενται θέματα επιβίωσης!

Θοδωρής Καρέλλας

Είναι μονόδρομος η μουσική και η αντίσταση μέσω αυτής ή σκέφτηκες κάποια στιγμή να τα παρατήσεις;

Για λόγους επιβίωσης οποιοσδήποτε μπορεί να τα παρατήσει, αφήνοντας πίσω, όμως, τα όνειρά του, την αλήθεια του, τους κόπους ολόκληρης ζωής πολλές φορές. Το ερώτημα είναι: θα έπρεπε να συμβαίνει κάτι τέτοιο; Και δεν το ρωτάω μόνο στον εαυτό μου φιλοσοφικά αλλά και στην κοινωνία: Ποια πρέπει να είναι η πολιτική γύρω απ’ αυτά τα θέματα; Πώς η ίδια η κοινωνία παλεύει για να κρατήσεις όρθιες και ζωντανές τις τέχνες, τον πολιτισμό γενικότερα, που κατ’ εμέ είναι μια ανώτερη διαδικασία μέσα στον κόσμο, εξανθρωπίζει, “μεγαλώνει” τον άνθρωπο; Και ποια είναι η συνειδητότητα της ίδιας της κοινωνίας σε σχέση με τον πολιτισμό γενικότερα;

Έχουμε φτάσει στο σημείο να γινόμαστε γραφικοί. Τραγούδια μιας άλλης εποχής γίνονται διαχρονικά και επίκαιρα. Αυτό απ’ τη μια είναι θετικό και το θέλουμε, γιατί σημαίνει ότι μια τέτοια τέχνη είναι αληθινή κι εκφράζει σε βάθος, είναι και αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας του λαού μας. Απ’ την άλλη, όμως, μήπως θα έπρεπε να έχουμε ξεπεράσει και κάποια τέτοια φαινόμενα; Η μουσική και το τραγούδι είναι αυτά που με ρωτάς, εκείνα που προανέφερα και χιλιάδες άλλα πράγματα και νοήματα, που δεν θα τα χώραγε ένα ολόκληρο βιβλίο. Είναι και ανάταση, είναι και τρόπος ζωής. Πόσες φορές δε συνέβη μόνο από έναν στίχο ενός τραγουδιού να έβγαλες πέρα μια μέρα ή μια βδομάδα; Ή, ακόμη, να έγινε δικό σου σύνθημα που το φυλάς και το έχεις μαζί στη διαδρομή σου; Άλλα, πάλι, τραγούδια δεν έχουν γίνει αφορμή ν’ αλλάξεις ζωή, τον τρόπο που σκέφτεσαι ή να σημαδέψουν μια ανθρώπινη σχέση; Αν ήμουν πλούσιος ή αν είχα εξασφαλισμένη την επιβίωσή μου, θα σταματούσα να παίζω σε μαγαζιά, θα ηχογραφούσα δίσκους και θα τους παρουσίαζα όποτε θα ήμουν έτοιμος. Θα έκανα πολλά, άπειρα πράγματα, που θεωρώ ότι θα είχαν σπουδαίο λόγο ύπαρξης.

Πώς αξιολόγησες την απαγόρευση της μουσικής ως μέτρο αντιμετώπισης της πανδημίας;

Ειδικός δεν είμαι, σε καμία περίπτωση. Μόνο απ’ αυτά που διαβάζω και ενημερώνομαι, αντιλαμβάνομαι και συζητάω, μπορώ να έχω κάποια άποψη. Είναι ζήτημα πολιτικής, βεβαίως, αλλά… τα παιδιά βρίσκονται εκτός πραγματικότητας!

Μπαίνω στο μετρό να πάω στη δουλειά μου και δουλεύω σε ταβέρνα, σε χώρο εστίασης δηλαδή, ως μουσικός. Απ’ τη μια μέσα στο μαγαζί υπάρχουν αποστάσεις (και μεγαλύτερες απ’ ό,τι ορίζουν τα μέτρα) κι από την άλλη μέσα στο μετρό δε μπορώ ν’ αναπνεύσω! Πώς είναι οι σαρδέλες οι παστές; Έτσι είμαστε μέσα στα λεωφορεία και στο μετρό! Και σαν να μη φτάνει αυτό, κόβουν τη μουσική και απαγορεύουν και την κυκλοφορία, ως σχεδόν μοναδικό μέτρο για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Γελάνε και τ’ αγάλματα! Και τελικά, για κάτι που επιβάλλεται από το κράτος δε θα έπρεπε ο πολίτης ν’ αποζημιώνεται; Κι όμως, οι μουσικοί πλέον δεν αποζημιώνονται ούτε γι αυτό! Το μόνο πράγμα, που μπορεί να φέρει ίσως κάποια αποτελέσματα, είναι ο συλλογικός αγώνας, μέσα απ’ το σωματείο μας, π.χ. Ειδικότερα, η αποζημίωση αυτού του ειδικού σκοπού ήταν κατάκτηση των σωματείων μας. Απλά, είναι θλιβερό ν’ αγωνίζεται κάποιος για κάτι που θα έπρεπε να είναι δεδομένο.

Θοδωρής Καρέλλας

Είσαι έντονα πολιτικοποιημένος κι απ’ τους λίγους καλλιτέχνες που δε διστάζουν να εκφράσουν την άποψή τους και να πάρουν θέση. Το έχεις πληρώσει αυτό κι αν ναι, πώς;

Μα μου το επιβάλλουν οι συνθήκες! Για να ξεκαθαρίσω τη θέση μου. Ναι, είμαι έντονα πολιτικοποιημένος αλλά πείτε μου, ρε παιδιά, μόνο εγώ (και μερικοί ακόμα) βλέπω την άθλια πραγματικότητα; Είμαι πολιτικοποιημένος αλλά αυτό που θέλω να πω, θέλω κυρίως να το εκφράζω με την τέχνη μου. Το θεωρώ, όμως, αυτονόητο σε θέματα που σχετίζονται με τη ζωή μου και τη ζωή των συνανθρώπων μου να πράττω αναλόγως. Φυσικά και το έχω πληρώσει και το πληρώνω ακόμη.

Όταν κάποιος ξεγυμνώνει τις αλήθειες βρίσκει αντιμέτωπους αυτούς που τις θέλουν κρυμμένες και θαμμένες. Είναι ένα καλοστημένο σύστημα γεμάτο από ανθρώπους με ψεύτικα χαμόγελα, με όνειρα και οράματα εκπτωτικά. Πάντα υπάρχουν και φωτεινές εξαιρέσεις. Να σου πω, όμως, ότι η “πληρωμή” πολλές φορές είναι και καλή. Υπάρχει και η ανταμοιβή, που είναι ο σεβασμός, η εκτίμηση απ’ το επαγγελματικό και προσωπικό μου περιβάλλον.

Επιπλέον, κάνοντας τον απολογισμό μου, έχω τη συνείδησή μου πεντακάθαρη! Τελικά, κάποια πράγματα δεν έχουν τιμή παρά μόνο αξία και ως εκ τούτου δύσκολα αγοράζονται ή πουλιούνται.

Τι σε προβληματίζει και σε ανησυχεί και τι σε γεμίζει με αισιοδοξία;

Πάντως δε με προβληματίζει το αν μια ομάδα βάλει γκολ ή πάρει πρωτάθλημα. Ούτε με αφορά πού πήγε ή τι φόρεσε ένα δημόσιο πρόσωπο. Μας θεωρούν ηλίθιους και μας αποχαυνώνουν. Η τηλεόραση έχει καταντήσει σκουπίδι και τρέφει σάπια πρότυπα έτσι ώστε να γινόμαστε απαθείς, αδιάφοροι, απολιτικοποιημένοι, “άδειοι” από οράματα για τη ζωή μας. Σε μια κοινωνία, που ματώνει από παντού, λέω όχι σε οτιδήποτε κάνει τον άνθρωπο υπάνθρωπο.

Με προβληματίζει πολύ το ότι έχουμε γίνει μια κοινωνία φτηνή, με τον καθένα μας να κυκλοφορεί μηχανικά, εμπορικά, χωρίς νόημα μέσα και γύρω μας. Έχουμε χάσει την ουσία σε πολλές περιπτώσεις. Έχουμε γίνει κυνικοί, χάνονται και οι μύθοι, οι ατομικές και κοινωνικές ευαισθησίες. Με προβληματίζει που, αυτή τη στιγμή που μιλάμε, το 40% του πλανήτη δεν έχει πρόσβαση σε τροφή και καθαρό νερό. Με ανησυχεί που “Ο Σολωμόντας έγραψε τον εθνικό ύμνο”, όπως το είδα σ’ ένα βίντεο στο διαδίκτυο! Αυτό σημαίνει ότι κάθε γενιά, ίσως δε δίνει τη σημασία και το βάρος που θα έπρεπε σε κάποια σημαντικά ζητήματα ή δεν παίρνει τη βοήθεια που θα έπρεπε για να είναι αλλιώς τα πράγματα. Μ’ αυτόν τον τρόπο αποκόπτεται και από την ιστορία του τόπου της.

Βέβαια, ο νέος άνθρωπος σήμερα χρειάζεται πολύ περισσότερο χρόνον για να ωριμάσει τις ιδέες του, να κατανοήσει το περιβάλλον του, να καταλάβει τον ίδιο του τον εαυτό. Σ’ αυτό το επίπεδο δεν είμαι και νομίζω δεν θα έπρεπε να είμαστε αυστηροί. Και μια που αναφέρθηκα στους νέους, ναι, την ξέρω πολύ καλά τη δυστυχία που βιώνουμε στο σύνολο τόσα χρόνια. Δικαίως οι νέοι άνθρωποι είναι θυμωμένοι, αγριεμένοι. Απλά, αντιλαμβάνομαι ότι αντί να οργανώνονται με όραμα για τη ζωή και το καλό, σε πολλές περιπτώσεις χάνονται σε μικρά κυκλώματα και άγριες συμπεριφορές, χωρίς ουσία και κατευθύνσεις περίεργες είτε ατομικά είτε κοινωνικά. Γίνονται όλο και πιο σύνθετα τα ζητήματα. Μιλάω για το πώς αντιλαμβάνομαι τα πράγματα σ’ ένα γενικότερο πλαίσιο και ανησυχώ, πάντα ανησυχώ.

Εκείνο, όμως, που με ανησυχεί περισσότερο είναι πως οι καλλιτέχνες δε βγαίνουν να τα πουν. Υπάρχουν μερικοί, αλλά όχι όλοι. Αναρωτιέμαι, αν όχι αυτές οι ανάγκες, τότε ποιες είναι εκείνες που θα έπρεπε να γεννήσουν ανησυχία στον καλλιτέχνη; Είμαστε συνένοχοι όσο σιωπούμε. Καμμιά δικαιολογία!

Με φοβίζει ιδιαίτερα η ανοχή στον φασισμό σ’ όλες του τις μορφές και που, δυστυχώς, τον βιώνουμε καθημερινά μέσα στην κοινωνία με διαφορετικούς τρόπους. Ψάχνω να δω κι εγώ κατά πόσο και πού λειτουργώ έτσι, για να το αντιμετωπίσω. Τρέχουν τα γεγονότα πολύ κι έχουμε φτάσει στο σημείο να μη δίνουμε τη σημασία που χρειάζεται.

Σ’ όλον τον κόσμο βόμβες πάνε κι έρχονται και πέφτουν κι εμείς φτιάχνουμε τα μαλλιά μας να είναι ανέμελα! Άνθρωποι διαχωρίζονται ανάλογα με το χρώμα ή την κοινωνική τους τάξη. Η ανθρώπινη ζωή έχει αξία για όλο και πιο λίγους. Μια διαστροφή! Τι ρόλο πρέπει να παίξει η τέχνη εκεί; Πάντως, όχι τον ρόλο που παίζουν τα τραγούδια του εμπορίου πια. Υπάρχουν στίχοι που λένε “Είσαι ένα πουτ...” ή “βγάζω λεφτά, γαμ… μουν… και έχω όπλα” κ.λπ. και είναι κοινώς αποδεκτοί. Κι όλα αυτά τα ακούνε παιδιά, χτίζονται συνειδήσεις. Δεν έχω κάτι προσωπικά μ’ αυτά τα παιδιά αλλά αν όλο αυτό γίνεται συνειδητά κι όχι επειδή έχουν χάσει τον δρόμο τους, με φοβίζει.

Είναι ένα φαινόμενο που θα έπρεπε να μας απασχολεί όλους. Ο πολιτισμός παίζει ίσως τον σημαντικότερο ρόλο για τη συμπεριφορά μιας κοινωνίας.

Θοδωρής Καρέλλας

Ποιος είναι ο τρόπος που επιλέγεις να επικοινωνείς τη δουλειά σου, δεδομένου πως διαιωνίζεται το πρόβλημα του έμμεσου “αποκλεισμού” πάρα πολλών καλλιτεχνών από τα ΜΜΕ;

Μα καλά, πώς να την επικοινωνήσω; Να ξεκινήσω απ’ το γεγονός ότι η δική μου δουλειά είναι να γράφω τραγούδια, να ενορχηστρώνω, να κάνω πρόβες, να επιλέγω τραγουδιστές και μουσικούς. Να φτιάχνω σχήματα και να κάνω παραστάσεις, να σκέφτομαι τις ιδέες μου και να τις υλοποιώ μέσω της τέχνης του τραγουδιού σε κάποιο στούντιο ή σε μια παράσταση ή συναυλία. Πώς είναι δυνατόν να ξέρω τον τρόπο να το προωθώ όλο αυτό;

Αν ήταν έτσι, θα σπούδαζα κάτι σε σχέση μ’ αυτό. Αν έχω μια έτοιμη δουλειά, πρέπει να βγω να δώσω μια συνέντευξη. Το σκέφτομαι σαν υποχρέωσή μου αυτό. Αλλά το να προσπαθώ να βρω ο ίδιος τους τρόπους για να δημοσιευθεί μια συνέντευξη και πολλές φορές επί πληρωμή, αυτό με ξεπερνάει. Θα μου πείτε, άλλαξε ο κόσμος. Ναι, τα πράγματα εξελίσσονται αλλά αυτό δε σημαίνει πάντα πρόοδο!

Προσπαθώ, λοιπόν, προς το παρόν να προωθώ τη δουλειά μου μέσω της προσωπικής μου σελίδας στο Facebook και απ’ το κανάλι μου στο YouTube. Και στέλνω αυτό το μήνυμα: Κυρίες και κύριοι, ήρθε η ώρα ν’ αναλάβετε ό,τι σας αναλογεί και να διαδώσετε τα μηνύματα νέων καλλιτεχνών, που έχουν λόγο ύπαρξης! Κι ας υπάρχει υπερπληροφόρηση! Ας “ψαχτούμε” περισσότερο. Και κάτι ακόμη: Κάποιοι μπορεί να λένε ότι είμαι το “μαύρο πρόβατο” έτσι όπως συμπεριφέρομαι ή σκέφτομαι.

Μη νομίζετε, όμως, ότι δεν μου αρέσει ο “μύθος”. Μπήκα στον χώρο γιατί ήμουν – κι ευτυχώς είμαι ακόμη – ερωτευμένος με το τραγούδι και τη μουσική. Μου αρέσει και η δημοφιλία και το ωραίο και το “γυαλί”. Μου αρέσει ν’ ακούγονται τα τραγούδια μου απ’ τα ραδιόφωνα, μου αρέσουν και οι δημοφιλείς συνεργασίες. Θέλω, όμως, να μπορώ να εκφράσω και να εκφραστώ μέσα απ’ τη μουσική βιομηχανία ως ο πραγματικός εαυτός μου!

Δε γίνεσαι σπουδαίος, φίλε μου, επειδή γίνεσαι διάσημος! Ούτε ξεχωρίζεις μ’ αυτό από κάποιον, οποιονδήποτε. Τα έργα αν είναι καλά, σπουδαία, αυτά έχουν την πραγματική αξία γιατί μόνο εκείνα, ίσως, μένουν παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές. Αλλιώς θα πεθάνεις μαζί μ’ αυτά ή – ακόμα χειρότερα – όπως συμβαίνει συχνά, τα δημιουργήματά σου θα πεθάνουν πολύ πριν από σένα. Δε βγάζω τον εαυτό μου έξω απ’ όλα αυτά. Είμαι πάντα έτοιμος για την κριτική, στην ουσία των πραγμάτων.

Φαίνεται πως βίωσες την καραντίνα με δημιουργικό τρόπο, μια που μαζί με τον Θωμά Ψήμμα, που έγραψε τους στίχους, μας χαρίσατε ένα εξαιρετικό μουσικό άλμπουμ, τον “Φρέσκο Πηλό”, που κυκλοφόρησε απ’ τον Μετρονόμο.

Ευχαριστούμε πολύ. Μακάρι και το ευρύ κοινό να εκφράσει μια τέτοια άποψη. Ναι, πράγματι υπήρξαμε υπερ-δημιουργικοί, ήταν μια καταπληκτική συγκυρία! Μαζί με τον καλό φίλο πια Θωμά, έχουμε ολοκληρώσει μπορεί και 40 τραγούδια συνολικά, σε διάρκεια μόλις μερικών μηνών.

Πάντως, ο Θωμάς έχει γίνει “μούσος” μου, με εκφράζει πολύ μ’ αυτά που γράφει και ήδη, τολμώ να πω, έχουμε έναν εξαίρετο νέο στιχουργό στον τόπο. Εύχομαι και εις ανώτερα! Και με την ευκαιρία, έτσι για την ιστορία να πω ακόμη ότι σε μια πολύ πρόσφατή μου συνάντηση με τον κ. Φώντα Λάδη, βάζοντάς του ν’ ακούσει 1 – 2 τραγούδια απ’ τον Φρέσκο Πηλό, έδωσε τα ειλικρινή του συγχαρητήρια, τόσο σε ό,τι αφορά στον στίχο όσο και στη μουσική. Και είναι, πιστέψτε με, πολύ αυστηρός κριτής.

Ο Θανάσης Συλιβός, δηλαδή ο Μετρονόμος, που είναι μια πολύ ποιοτική εταιρεία στις μέρες μας και αντέχει και κρατάει ακόμη, αγκάλιασε με αγάπη τον δίσκο και τον ευχαριστώ ιδιαίτερα για την καλοσύνη και τη βοήθειά του γενικότερα. Αισθάνομαι στ’ αλήθεια τυχερός, που ο δίσκος κυκλοφόρησε απ’ τον Μετρονόμο.

Φρέσκος Πηλός

Μιλάμε για ένα ολοκληρωμένο μουσικό έργο, έναν δίσκο με 10 ερμηνευτές και με τα τραγούδια του άλμπουμ να είναι εμπνευσμένα από σημαντικά γεγονότα, που σημάδεψαν την προηγούμενη χρονιά. Προσφέρεται η εποχή μας για τέτοια έργα;

Η εποχή επιβάλλει τέτοια έργα. Αν όχι τώρα, πότε; Το ανέφερα και πιο πριν, οι συνθήκες που επικρατούν καθιστούν σχεδόν αδύνατο να υλοποιηθούν τις περισσότερες φορές τέτοιου είδους δουλειές. Και ακόμη πιο δύσκολο είναι να προωθηθούν αλλά και να παιχτούν ζωντανά. Σκεπτόμενος ότι ένα τέτοιο έργο θα έπρεπε ν’ ανοίγει δρόμους – κι αυτό το λέω επειδή όλοι οι καλλιτέχνες το αγκάλιασαν με χαρά και εκτίμηση – πήρα τηλέφωνο να κλείσω ημερομηνία για να κάνουμε την παρουσίαση σ’ ένα μαγαζί.

Όταν του είπα του ανθρώπου ότι θα είμαστε πάνω-κάτω 25 άτομα, έσκασε στα γέλια και μου είπε ότι είναι αδύνατο να γίνει κάτι τέτοιο! Και δε φταίει ο επιχειρηματίας σ’ αυτή την περίπτωση.

Απ’ την αρχή της δημιουργίας ενός τραγουδιού – πόσω μάλλον ολόκληρου έργου – μέχρι το τέλος μιας παράστασης, πρόκειται για ένα μεγάλο εγχείρημα. Ας πούμε ότι ένας δίσκος αποτελείται από 10 τραγούδια. Κι ότι στο κάθε τραγούδι για να γίνει μια αξιοπρεπής ενορχήστρωση χρειάζονται κατά μέσο όρο 4-5 μουσικά όργανα. Άρα αντίστοιχα και άνθρωποι. Αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να πληρωθούν, όπως πρέπει να πληρωθεί και το στούντιο. Ένας μουσικός κατά μέσο όρο θα χρειαστεί 2 ώρες ηχογράφησης και πιο πρι ίσως και άλλες τόσες για πρόβα. Όταν, λοιπόν, τελειώσουν οι ηχογραφήσεις των μουσικών, αναλαμβάνει ο ηχολήπτης, ο οποίος χρειάζεται επίσης πολλές ώρες για να κάνει κάποιες εξειδικευμένες εργασίες, που είναι αναγκαίες. Οι ώρες μετράνε…

Έπειτα, όταν τελειώσει αυτή τη δουλειά, γίνεται η μίξη στο κάθε τραγούδι. Έπειτα πρέπει να γίνει ακρόαση του δίσκου από ηχολήπτη και δημιουργό για να δοθεί το οκ ότι όλα είναι καλά. Έπειτα πρέπει να γίνει μάστερ του δίσκου. Όλη αυτή η διαδικασία είναι χρήματα. Έπειτα χρειάζεται και κάποιος να δημιουργήσει το εικαστικό μέρος. Επίσης, για να βγει ένας δίσκος ως φυσικό προϊόν, χρειάζεται ένα μεγάλο ποσό σε σχέση με τους μισθούς της εποχής, που και αυτό το αναλαμβάνει ο καλλιτέχνης εάν δεν ανήκει σε κάποια εταιρεία. Αλλά και σε εταιρεία να είναι, μόνο ο γνωστός καλλιτέχνης δεν θα πληρώσει το κόστος παραγωγής ίσως.

Με την ευκαιρία να πω πως αν κάποιος θέλει να μπει σε μια εταιρεία, ακόμη κι αν πληρώσει, δεν αρκεί αυτό. Θα πρέπει η εταιρεία να ενδιαφέρεται και να της αρέσει το υλικό του καλλιτέχνη ή ο ίδιος. Εντάξει, εννοείται πως αν έχεις πολλά λεφτά όλοι σου λένε “Περάστε, κύριε” γιατί σ’ αυτή την εποχή όλα έχουν τιμή αλλά ελάχιστα έχουν αξία. Μετά πάλι πρέπει να πληρώσει ο ίδιος ο καλλιτέχνης έναν άνθρωπο για να του κάνει τις δημόσιες σχέσεις, να του κλείσει συνεντεύξεις κλπ.

Ακόμη και σε σχέση με το μαγαζί, όπου θα προσπαθήσει να κάνει μια παράσταση, πάλι όλα πρέπει να περάσουν απ’ τον καλλιτέχνη. Εκεί τα πράγματα λειτουργούν κάπως έτσι. Θα πρέπει ο καλλιτέχνης να φέρει τον κόσμο του και το μαγαζί παίρνει ένα πρώτο καθαρό ποσό για τα ένσημα των μουσικών, που θα χρησιμοποιήσει ο καλλιτέχνης αλλά και για το κόστος του μαγαζιού συνολικά (ρεύμα, σερβιτόροι κτλ).

Επιπλέον, παίρνει ένα μεγάλο ποσοστό από τα εισιτήρια και την κατανάλωση ποτών και στο τέλος της παράστασης, όσα χρήματα απομείνουν απ’ όλα αυτά, δίνονται στον καλλιτέχνη για να πληρώσει του μουσικούς, ενδεχομένως και κάποιον ηχολήπτη και φωτιστή. Κι αν θέλει να βιντεοσκοπήσει επαγγελματικά κάτι απ’ την παράσταση, θα πρέπει να πληρώσει κι αυτό. Καλώς ήρθατε στον κόσμο των δημιουργών, καλλιτεχνών… Ένα “εύκολο” επάγγελμα. Είναι κι άλλα ακόμα, ναι…

Πραγματικά ένα δύσκολο εγχείρημα, ωστόσο εσείς δεν το βάζετε κάτω. Ο “Φρέσκος Πηλός” ήταν μόνο το πρώτο μέρος, πράγμα που σημαίνει πως περιμένουμε και τη συνέχεια.

Ναι κι ελπίζω μέσα στους επόμενους μήνες να είμαστε έτοιμοι να σας το παρουσιάσουμε και τότε θα χαρώ πολύ να τα πούμε ξανά!