Θοδωρής Καρέλλας “Όταν ξεγυμνώνεις τις αλήθειες έρχεσαι αντιμέτωπος με όσους τις θέλουν κρυμμένες”

Θοδωρής Καρέλλας “Όταν ξεγυμνώνεις τις αλήθειες έρχεσαι αντιμέτωπος με όσους τις θέλουν κρυμμένες”

Ο Θοδωρής Καρέλλας κλείνει αισίως μια 20ετία στον χώρο της μουσικής, έχοντας απ’ τον πρώτο κιόλας δίσκο του, “Αλήθειες και Μύθοι”, σημαντικές συνεργασίες στο ενεργητικό του.
Δημιουργικός όσο ποτέ και μαχητικός όσο πάντα, ο Θοδωρής παραχώρησε μια χειμαρρώδη συνέντευξη στο Soundcheck Vlog, παίρνοντας θέση για όσα μας αφορούν.
Οι δύσκολες περιστάσεις, άλλωστε, απαιτούν ανθρώπους που έχουν το θάρρος να εκφράσουν τη γνώμη τους και να πάρουν θέση αλλά και να παλέψουν για να έρθουν τα καλύτερα!

 

Συνέντευξη στην Αντιγόνη Καριπίδου

 

Θοδωρή, κοντεύεις μια 20ετία στον χώρο, κατά τη διάρκεια της οποίας είχες τη χαρά να συνεργαστείς με πολύ σημαντικούς μουσικούς απ’ τον πρώτο κιόλας προσωπικό σου δίσκο “Αλήθειες και Μύθοι”. Ποιες στιγμές και ποιες συνεργασίες θυμάσαι έντονα; 

 

Κρύβε χρόνια!

Πράγματι, υπήρξα πολύ τυχερός κι έχω καλούς φίλους από εκείνη την περίοδο μέχρι και σήμερα. Βέβαια, εκείνη την εποχή, λόγω του νεαρού της ηλικίας μου και σε συνδυασμό και με το γεγονός πως ήμουν πολύ ατίθασος, ίσως να μη διαχειρίστηκα σωστά κάποια πράγματα αλλά όλα είναι σχετικά. Πάντως, τώρα είμαστε εδώ που είμαστε και ευχαριστώ – με τη μνήμη μου ξυράφι – τον καθένα που έχει βρεθεί στη ζωή μου, διότι το κάθε τι είναι σημαντικό στη δική μου διαδρομή.

Κάτι που μου έρχεται στο μυαλό τώρα, έτσι για την ιστορία: Πρώτος δίσκος, “Αλήθειες και Μύθοι”. Ηχογραφούσαμε το “Σεργιάνι” ένα τραγούδι σε στίχους του πατέρα μου, δική μου σύνθεση κι ενορχήστρωση του Αντώνη Μιτζέλου. Είχε έρθει ο Μίλτος Πασχαλίδης για να κάνουμε το ντουέτο στο τραγούδι. Εκείνη την ημέρα ηχογραφούσε εκεί κι ένας εξαίρετος μουσικός, ο Omar Faruk Tekbilek. Ακούγοντας, λοιπόν, το τραγούδι μας μπήκε μέσα και ρώτησε “Ποιανού είναι αυτό το τραγούδι;” απευθυνόμενος στον Αντώνη, ο οποίος έδειξε προς το μέρος μου, λέγοντας “Του μικρού”. Τότε εκείνος ύψωσε τη φωνή του και είπε “This is manifest, bravo”!

Στον ίδιο δίσκο υπάρχει ένα τραγούδι, για την εισαγωγή του οποίου ο Αντώνης χρειαζόταν έναν μπουζουξή για να παίξει ένα ταξίμι στην εισαγωγή. Ήρθε, λοιπόν, ο Βασίλης Κορακάκης και το έπαιξε πολύ μάχιμα! Πρόσφατα βγήκαμε για καφέ με τον Βασίλη και μου είπε ότι εκείνο ήταν το πρώτο του “στουντιακό μεροκάματο”! Ο Βασίλης Κορακάκης είναι σπουδαίος οργανοπαίχτης και ανερχόμενος συνθέτης. Έχουμε πει, μάλιστα, να κάνουμε ένα ωραίο λαϊκό τραγούδι του με τη φωνή μου!

Μου έχουν μείνει, λοιπόν, πολλές και διάφορες στιγμές και συνεργασίες από εκείνη την πρώτη περίοδο της ζωής μου στη βιομηχανία του τραγουδιού. Κράτησα το τραγούδι αλλά και τους ανθρώπους, όπως φαίνεται…

 

Από την προσωπική φωτογραφική συλλογή του Θοδωρή Καρέλλα

 

Πότε κατάλαβες ότι αυτό που θέλεις να κάνεις είναι η μουσική;

 

Από τη στιγμή που κατάλαβα ότι είναι αδύνατο να κάνω κάποια άλλη δουλειά, κάτι που προσπάθησα αρκετές φορές. Είναι η μόνη “δουλειά” που με κάνει να μην είμαι δυστυχισμένος ή τουλάχιστον να μην είμαι πολύ δυστυχισμένος! Αλλά, πίστεψέ με, μια τέτοια επιλογή έχει και πολύ μεγάλο κόστος! Αξίζει, όμως!

 

 

Τα τελευταία χρόνια η μουσική και οι μουσικοί αντιμετωπίζουν προβλήματα, που κάποτε ούτε να φανταστούμε δε μπορούσαμε. Σίγουρα κι εσύ, όπως κι οι περισσότεροι συνάδελφοί σου, έχεις νιώσει τον αντίκτυπο πολύ έντονα. Πώς αντιστέκεσαι;

 

Τα τελευταία χρόνια ο περισσότερος κόσμος, ανεξάρτητα από τον χώρο της μουσικής, αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα. Απλά ο κλάδος μας πλήττεται πάντα απ’ τους πρώτους και βγαίνει κατά κανόνα τελευταίος απ’ τα δύσκολα γιατί, όπως και να το κάνεις, όταν μπαίνουν στο τραπέζι ζητήματα επιβίωσης πώς να βγει ο κόσμος να διασκεδάσει;

Για να μην αναφερθώ στην ψυχαγωγία, που έχει γίνει πολυτέλεια πια, γιατί ο εξαθλιωμένος δύσκολα κατανοεί πως πρέπει να βαδίσει προς την κατεύθυνση του να καλλιεργηθεί, να προβληματιστεί, να σηκωθεί και ν’ αλλάξει την κατάσταση. Αυτό, κατά τη γνώμη μου, είναι η μοναδική πραγματική διέξοδος. Τουλάχιστον εγώ αυτό έχω καταλάβει στα σαράντα χρόνια μου πάνω στον πλανήτη.

Ναι, η δεκαετής κρίση τσάκισε τα πάντα και τώρα έχουμε μια καινούργια κρίση. Έχω παίξει σε μαγαζί για 15 ευρώ. Το λέω, όμως, με καμάρι γιατί μ’ αυτόν τον τρόπο έγινα πιο δυνατός σε διάφορα επίπεδα, δεν πρόδωσα τις αξίες μου και τα πιστεύω μου, έμεινα όρθιος και αφοσιωμένος στον δρόμο που επέλεξα και επιλέγω ακόμη. Και με την αλληλεγγύη των δικών μου ανθρώπων, με συλλογικό αγώνα και με δημιουργία, νά ‘μαστε! Μιλάω για τον εαυτό μου χωρίς ν’ ασκώ κριτική σε κανέναν, πολύ περισσότερο όταν τίθενται θέματα επιβίωσης!

 

Είναι μονόδρομος η μουσική και η αντίσταση μέσω αυτής ή σκέφτηκες κάποια στιγμή να τα παρατήσεις;

 

Για λόγους επιβίωσης οποιοσδήποτε μπορεί να τα παρατήσει, αφήνοντας πίσω, όμως, τα όνειρά του, την αλήθεια του, τους κόπους ολόκληρης ζωής πολλές φορές. Το ερώτημα είναι: θα έπρεπε να συμβαίνει κάτι τέτοιο; Και δεν το ρωτάω μόνο στον εαυτό μου φιλοσοφικά αλλά και στην κοινωνία: Ποια πρέπει να είναι η πολιτική γύρω απ’ αυτά τα θέματα; Πώς η ίδια η κοινωνία παλεύει για να κρατήσεις όρθιες και ζωντανές τις τέχνες, τον πολιτισμό γενικότερα, που κατ’ εμέ είναι μια ανώτερη διαδικασία μέσα στον κόσμο, εξανθρωπίζει, “μεγαλώνει” τον άνθρωπο; Και ποια είναι η συνειδητότητα της ίδιας της κοινωνίας σε σχέση με τον πολιτισμό γενικότερα;

Έχουμε φτάσει στο σημείο να γινόμαστε γραφικοί. Τραγούδια μιας άλλης εποχής γίνονται διαχρονικά και επίκαιρα. Αυτό απ’ τη μια είναι θετικό και το θέλουμε, γιατί σημαίνει ότι μια τέτοια τέχνη είναι αληθινή κι εκφράζει σε βάθος, είναι και αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας του λαού μας. Απ’ την άλλη, όμως, μήπως θα έπρεπε να έχουμε ξεπεράσει και κάποια τέτοια φαινόμενα; Η μουσική και το τραγούδι είναι αυτά που με ρωτάς, εκείνα που προανέφερα και χιλιάδες άλλα πράγματα και νοήματα, που δεν θα τα χώραγε ένα ολόκληρο βιβλίο. Είναι και ανάταση, είναι και τρόπος ζωής. Πόσες φορές δε συνέβη μόνο από έναν στίχο ενός τραγουδιού να έβγαλες πέρα μια μέρα ή μια βδομάδα; Ή, ακόμη, να έγινε δικό σου σύνθημα που το φυλάς και το έχεις μαζί στη διαδρομή σου; Άλλα, πάλι, τραγούδια δεν έχουν γίνει αφορμή ν’ αλλάξεις ζωή, τον τρόπο που σκέφτεσαι ή να σημαδέψουν μια ανθρώπινη σχέση; Αν ήμουν πλούσιος ή αν είχα εξασφαλισμένη την επιβίωσή μου, θα σταματούσα να παίζω σε μαγαζιά, θα ηχογραφούσα δίσκους και θα τους παρουσίαζα όποτε θα ήμουν έτοιμος. Θα έκανα πολλά, άπειρα πράγματα, που θεωρώ ότι θα είχαν σπουδαίο λόγο ύπαρξης.

 

 

Πώς αξιολόγησες την απαγόρευση της μουσικής ως μέτρο αντιμετώπισης της πανδημίας;

Ειδικός δεν είμαι, σε καμία περίπτωση. Μόνο απ’ αυτά που διαβάζω και ενημερώνομαι, αντιλαμβάνομαι και συζητάω, μπορώ να έχω κάποια άποψη. Είναι ζήτημα πολιτικής, βεβαίως, αλλά… τα παιδιά βρίσκονται εκτός πραγματικότητας!

Μπαίνω στο μετρό να πάω στη δουλειά μου και δουλεύω σε ταβέρνα, σε χώρο εστίασης δηλαδή, ως μουσικός. Απ’ τη μια μέσα στο μαγαζί υπάρχουν αποστάσεις (και μεγαλύτερες απ’ ό,τι ορίζουν τα μέτρα) κι από την άλλη μέσα στο μετρό δε μπορώ ν’ αναπνεύσω! Πώς είναι οι σαρδέλες οι παστές; Έτσι είμαστε μέσα στα λεωφορεία και στο μετρό! Και σαν να μη φτάνει αυτό, κόβουν τη μουσική και απαγορεύουν και την κυκλοφορία, ως σχεδόν μοναδικό μέτρο για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Γελάνε και τ’ αγάλματα! Και τελικά, για κάτι που επιβάλλεται από το κράτος δε θα έπρεπε ο πολίτης ν’ αποζημιώνεται; Κι όμως, οι μουσικοί πλέον δεν αποζημιώνονται ούτε γι αυτό! Το μόνο πράγμα, που μπορεί να φέρει ίσως κάποια αποτελέσματα, είναι ο συλλογικός αγώνας, μέσα απ’ το σωματείο μας, π.χ. Ειδικότερα, η αποζημίωση αυτού του ειδικού σκοπού ήταν κατάκτηση των σωματείων μας. Απλά, είναι θλιβερό ν’ αγωνίζεται κάποιος για κάτι που θα έπρεπε να είναι δεδομένο.

Είσαι έντονα πολιτικοποιημένος κι απ’ τους λίγους καλλιτέχνες που δε διστάζουν να εκφράσουν την άποψή τους και να πάρουν θέση. Το έχεις πληρώσει αυτό κι αν ναι, πώς;

Μα μου το επιβάλλουν οι συνθήκες! Για να ξεκαθαρίσω τη θέση μου. Ναι, είμαι έντονα πολιτικοποιημένος αλλά πείτε μου, ρε παιδιά, μόνο εγώ (και μερικοί ακόμα) βλέπω την άθλια πραγματικότητα; Είμαι πολιτικοποιημένος αλλά αυτό που θέλω να πω, θέλω κυρίως να το εκφράζω με την τέχνη μου. Το θεωρώ, όμως, αυτονόητο σε θέματα που σχετίζονται με τη ζωή μου και τη ζωή των συνανθρώπων μου να πράττω αναλόγως. Φυσικά και το έχω πληρώσει και το πληρώνω ακόμη.

Όταν κάποιος ξεγυμνώνει τις αλήθειες βρίσκει αντιμέτωπους αυτούς που τις θέλουν κρυμμένες και θαμμένες. Είναι ένα καλοστημένο σύστημα γεμάτο από ανθρώπους με ψεύτικα χαμόγελα, με όνειρα και οράματα εκπτωτικά. Πάντα υπάρχουν και φωτεινές εξαιρέσεις. Να σου πω, όμως, ότι η “πληρωμή” πολλές φορές είναι και καλή. Υπάρχει και η ανταμοιβή, που είναι ο σεβασμός, η εκτίμηση απ’ το επαγγελματικό και προσωπικό μου περιβάλλον.

Επιπλέον, κάνοντας τον απολογισμό μου, έχω τη συνείδησή μου πεντακάθαρη! Τελικά, κάποια πράγματα δεν έχουν τιμή παρά μόνο αξία και ως εκ τούτου δύσκολα αγοράζονται ή πουλιούνται.

Τι σε προβληματίζει και σε ανησυχεί και τι σε γεμίζει με αισιοδοξία;

Πάντως δε με προβληματίζει το αν μια ομάδα βάλει γκολ ή πάρει πρωτάθλημα. Ούτε με αφορά πού πήγε ή τι φόρεσε ένα δημόσιο πρόσωπο. Μας θεωρούν ηλίθιους και μας αποχαυνώνουν. Η τηλεόραση έχει καταντήσει σκουπίδι και τρέφει σάπια πρότυπα έτσι ώστε να γινόμαστε απαθείς, αδιάφοροι, απολιτικοποιημένοι, “άδειοι” από οράματα για τη ζωή μας. Σε μια κοινωνία, που ματώνει από παντού, λέω όχι σε οτιδήποτε κάνει τον άνθρωπο υπάνθρωπο.

Με προβληματίζει πολύ το ότι έχουμε γίνει μια κοινωνία φτηνή, με τον καθένα μας να κυκλοφορεί μηχανικά, εμπορικά, χωρίς νόημα μέσα και γύρω μας. Έχουμε χάσει την ουσία σε πολλές περιπτώσεις. Έχουμε γίνει κυνικοί, χάνονται και οι μύθοι, οι ατομικές και κοινωνικές ευαισθησίες. Με προβληματίζει που, αυτή τη στιγμή που μιλάμε, το 40% του πλανήτη δεν έχει πρόσβαση σε τροφή και καθαρό νερό. Με ανησυχεί που “Ο Σολωμόντας έγραψε τον εθνικό ύμνο”, όπως το είδα σ’ ένα βίντεο στο διαδίκτυο! Αυτό σημαίνει ότι κάθε γενιά, ίσως δε δίνει τη σημασία και το βάρος που θα έπρεπε σε κάποια σημαντικά ζητήματα ή δεν παίρνει τη βοήθεια που θα έπρεπε για να είναι αλλιώς τα πράγματα. Μ’ αυτόν τον τρόπο αποκόπτεται και από την ιστορία του τόπου της.

Βέβαια, ο νέος άνθρωπος σήμερα χρειάζεται πολύ περισσότερο χρόνον για να ωριμάσει τις ιδέες του, να κατανοήσει το περιβάλλον του, να καταλάβει τον ίδιο του τον εαυτό. Σ’ αυτό το επίπεδο δεν είμαι και νομίζω δεν θα έπρεπε να είμαστε αυστηροί. Και μια που αναφέρθηκα στους νέους, ναι, την ξέρω πολύ καλά τη δυστυχία που βιώνουμε στο σύνολο τόσα χρόνια. Δικαίως οι νέοι άνθρωποι είναι θυμωμένοι, αγριεμένοι. Απλά, αντιλαμβάνομαι ότι αντί να οργανώνονται με όραμα για τη ζωή και το καλό, σε πολλές περιπτώσεις χάνονται σε μικρά κυκλώματα και άγριες συμπεριφορές, χωρίς ουσία και κατευθύνσεις περίεργες είτε ατομικά είτε κοινωνικά. Γίνονται όλο και πιο σύνθετα τα ζητήματα. Μιλάω για το πώς αντιλαμβάνομαι τα πράγματα σ’ ένα γενικότερο πλαίσιο και ανησυχώ, πάντα ανησυχώ.

Εκείνο, όμως, που με ανησυχεί περισσότερο είναι πως οι καλλιτέχνες δε βγαίνουν να τα πουν. Υπάρχουν μερικοί, αλλά όχι όλοι. Αναρωτιέμαι, αν όχι αυτές οι ανάγκες, τότε ποιες είναι εκείνες που θα έπρεπε να γεννήσουν ανησυχία στον καλλιτέχνη; Είμαστε συνένοχοι όσο σιωπούμε. Καμμιά δικαιολογία!

Με φοβίζει ιδιαίτερα η ανοχή στον φασισμό σ’ όλες του τις μορφές και που, δυστυχώς, τον βιώνουμε καθημερινά μέσα στην κοινωνία με διαφορετικούς τρόπους. Ψάχνω να δω κι εγώ κατά πόσο και πού λειτουργώ έτσι, για να το αντιμετωπίσω. Τρέχουν τα γεγονότα πολύ κι έχουμε φτάσει στο σημείο να μη δίνουμε τη σημασία που χρειάζεται.

Σ’ όλον τον κόσμο βόμβες πάνε κι έρχονται και πέφτουν κι εμείς φτιάχνουμε τα μαλλιά μας να είναι ανέμελα! Άνθρωποι διαχωρίζονται ανάλογα με το χρώμα ή την κοινωνική τους τάξη. Η ανθρώπινη ζωή έχει αξία για όλο και πιο λίγους. Μια διαστροφή! Τι ρόλο πρέπει να παίξει η τέχνη εκεί; Πάντως, όχι τον ρόλο που παίζουν τα τραγούδια του εμπορίου πια. Υπάρχουν στίχοι που λένε “Είσαι ένα πουτ...” ή “βγάζω λεφτά, γαμ… μουν… και έχω όπλα” κ.λπ. και είναι κοινώς αποδεκτοί. Κι όλα αυτά τα ακούνε παιδιά, χτίζονται συνειδήσεις. Δεν έχω κάτι προσωπικά μ’ αυτά τα παιδιά αλλά αν όλο αυτό γίνεται συνειδητά κι όχι επειδή έχουν χάσει τον δρόμο τους, με φοβίζει.

Είναι ένα φαινόμενο που θα έπρεπε να μας απασχολεί όλους. Ο πολιτισμός παίζει ίσως τον σημαντικότερο ρόλο για τη συμπεριφορά μιας κοινωνίας.

Ποιος είναι ο τρόπος που επιλέγεις να επικοινωνείς τη δουλειά σου, δεδομένου πως διαιωνίζεται το πρόβλημα του έμμεσου “αποκλεισμού” πάρα πολλών καλλιτεχνών από τα ΜΜΕ;

Μα καλά, πώς να την επικοινωνήσω; Να ξεκινήσω απ’ το γεγονός ότι η δική μου δουλειά είναι να γράφω τραγούδια, να ενορχηστρώνω, να κάνω πρόβες, να επιλέγω τραγουδιστές και μουσικούς. Να φτιάχνω σχήματα και να κάνω παραστάσεις, να σκέφτομαι τις ιδέες μου και να τις υλοποιώ μέσω της τέχνης του τραγουδιού σε κάποιο στούντιο ή σε μια παράσταση ή συναυλία. Πώς είναι δυνατόν να ξέρω τον τρόπο να το προωθώ όλο αυτό;

Αν ήταν έτσι, θα σπούδαζα κάτι σε σχέση μ’ αυτό. Αν έχω μια έτοιμη δουλειά, πρέπει να βγω να δώσω μια συνέντευξη. Το σκέφτομαι σαν υποχρέωσή μου αυτό. Αλλά το να προσπαθώ να βρω ο ίδιος τους τρόπους για να δημοσιευθεί μια συνέντευξη και πολλές φορές επί πληρωμή, αυτό με ξεπερνάει. Θα μου πείτε, άλλαξε ο κόσμος. Ναι, τα πράγματα εξελίσσονται αλλά αυτό δε σημαίνει πάντα πρόοδο!

Προσπαθώ, λοιπόν, προς το παρόν να προωθώ τη δουλειά μου μέσω της προσωπικής μου σελίδας στο Facebook και απ’ το κανάλι μου στο YouTube. Και στέλνω αυτό το μήνυμα: Κυρίες και κύριοι, ήρθε η ώρα ν’ αναλάβετε ό,τι σας αναλογεί και να διαδώσετε τα μηνύματα νέων καλλιτεχνών, που έχουν λόγο ύπαρξης! Κι ας υπάρχει υπερπληροφόρηση! Ας “ψαχτούμε” περισσότερο. Και κάτι ακόμη: Κάποιοι μπορεί να λένε ότι είμαι το “μαύρο πρόβατο” έτσι όπως συμπεριφέρομαι ή σκέφτομαι.

Μη νομίζετε, όμως, ότι δεν μου αρέσει ο “μύθος”. Μπήκα στον χώρο γιατί ήμουν – κι ευτυχώς είμαι ακόμη – ερωτευμένος με το τραγούδι και τη μουσική. Μου αρέσει και η δημοφιλία και το ωραίο και το “γυαλί”. Μου αρέσει ν’ ακούγονται τα τραγούδια μου απ’ τα ραδιόφωνα, μου αρέσουν και οι δημοφιλείς συνεργασίες. Θέλω, όμως, να μπορώ να εκφράσω και να εκφραστώ μέσα απ’ τη μουσική βιομηχανία ως ο πραγματικός εαυτός μου!

Δε γίνεσαι σπουδαίος, φίλε μου, επειδή γίνεσαι διάσημος! Ούτε ξεχωρίζεις μ’ αυτό από κάποιον, οποιονδήποτε. Τα έργα αν είναι καλά, σπουδαία, αυτά έχουν την πραγματική αξία γιατί μόνο εκείνα, ίσως, μένουν παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές. Αλλιώς θα πεθάνεις μαζί μ’ αυτά ή – ακόμα χειρότερα – όπως συμβαίνει συχνά, τα δημιουργήματά σου θα πεθάνουν πολύ πριν από σένα. Δε βγάζω τον εαυτό μου έξω απ’ όλα αυτά. Είμαι πάντα έτοιμος για την κριτική, στην ουσία των πραγμάτων.

Φαίνεται πως βίωσες την καραντίνα με δημιουργικό τρόπο, μια που μαζί με τον Θωμά Ψήμμα, που έγραψε τους στίχους, μας χαρίσατε ένα εξαιρετικό μουσικό άλμπουμ, τον “Φρέσκο Πηλό”, που κυκλοφόρησε απ’ τον Μετρονόμο.

Ευχαριστούμε πολύ. Μακάρι και το ευρύ κοινό να εκφράσει μια τέτοια άποψη. Ναι, πράγματι υπήρξαμε υπερ-δημιουργικοί, ήταν μια καταπληκτική συγκυρία! Μαζί με τον καλό φίλο πια Θωμά, έχουμε ολοκληρώσει μπορεί και 40 τραγούδια συνολικά, σε διάρκεια μόλις μερικών μηνών.

Πάντως, ο Θωμάς έχει γίνει “μούσος” μου, με εκφράζει πολύ μ’ αυτά που γράφει και ήδη, τολμώ να πω, έχουμε έναν εξαίρετο νέο στιχουργό στον τόπο. Εύχομαι και εις ανώτερα! Και με την ευκαιρία, έτσι για την ιστορία να πω ακόμη ότι σε μια πολύ πρόσφατή μου συνάντηση με τον κ. Φώντα Λάδη, βάζοντάς του ν’ ακούσει 1 – 2 τραγούδια απ’ τον Φρέσκο Πηλό, έδωσε τα ειλικρινή του συγχαρητήρια, τόσο σε ό,τι αφορά στον στίχο όσο και στη μουσική. Και είναι, πιστέψτε με, πολύ αυστηρός κριτής.

Ο Θανάσης Συλιβός, δηλαδή ο Μετρονόμος, που είναι μια πολύ ποιοτική εταιρεία στις μέρες μας και αντέχει και κρατάει ακόμη, αγκάλιασε με αγάπη τον δίσκο και τον ευχαριστώ ιδιαίτερα για την καλοσύνη και τη βοήθειά του γενικότερα. Αισθάνομαι στ’ αλήθεια τυχερός, που ο δίσκος κυκλοφόρησε απ’ τον Μετρονόμο.

Μιλάμε για ένα ολοκληρωμένο μουσικό έργο, έναν δίσκο με 10 ερμηνευτές και με τα τραγούδια του άλμπουμ να είναι εμπνευσμένα από σημαντικά γεγονότα, που σημάδεψαν την προηγούμενη χρονιά. Προσφέρεται η εποχή μας για τέτοια έργα;

Η εποχή επιβάλλει τέτοια έργα. Αν όχι τώρα, πότε; Το ανέφερα και πιο πριν, οι συνθήκες που επικρατούν καθιστούν σχεδόν αδύνατο να υλοποιηθούν τις περισσότερες φορές τέτοιου είδους δουλειές. Και ακόμη πιο δύσκολο είναι να προωθηθούν αλλά και να παιχτούν ζωντανά. Σκεπτόμενος ότι ένα τέτοιο έργο θα έπρεπε ν’ ανοίγει δρόμους – κι αυτό το λέω επειδή όλοι οι καλλιτέχνες το αγκάλιασαν με χαρά και εκτίμηση – πήρα τηλέφωνο να κλείσω ημερομηνία για να κάνουμε την παρουσίαση σ’ ένα μαγαζί.

Όταν του είπα του ανθρώπου ότι θα είμαστε πάνω-κάτω 25 άτομα, έσκασε στα γέλια και μου είπε ότι είναι αδύνατο να γίνει κάτι τέτοιο! Και δε φταίει ο επιχειρηματίας σ’ αυτή την περίπτωση.

Απ’ την αρχή της δημιουργίας ενός τραγουδιού – πόσω μάλλον ολόκληρου έργου – μέχρι το τέλος μιας παράστασης, πρόκειται για ένα μεγάλο εγχείρημα. Ας πούμε ότι ένας δίσκος αποτελείται από 10 τραγούδια. Κι ότι στο κάθε τραγούδι για να γίνει μια αξιοπρεπής ενορχήστρωση χρειάζονται κατά μέσο όρο 4-5 μουσικά όργανα. Άρα αντίστοιχα και άνθρωποι. Αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να πληρωθούν, όπως πρέπει να πληρωθεί και το στούντιο. Ένας μουσικός κατά μέσο όρο θα χρειαστεί 2 ώρες ηχογράφησης και πιο πρι ίσως και άλλες τόσες για πρόβα. Όταν, λοιπόν, τελειώσουν οι ηχογραφήσεις των μουσικών, αναλαμβάνει ο ηχολήπτης, ο οποίος χρειάζεται επίσης πολλές ώρες για να κάνει κάποιες εξειδικευμένες εργασίες, που είναι αναγκαίες. Οι ώρες μετράνε…

Έπειτα, όταν τελειώσει αυτή τη δουλειά, γίνεται η μίξη στο κάθε τραγούδι. Έπειτα πρέπει να γίνει ακρόαση του δίσκου από ηχολήπτη και δημιουργό για να δοθεί το οκ ότι όλα είναι καλά. Έπειτα πρέπει να γίνει μάστερ του δίσκου. Όλη αυτή η διαδικασία είναι χρήματα. Έπειτα χρειάζεται και κάποιος να δημιουργήσει το εικαστικό μέρος. Επίσης, για να βγει ένας δίσκος ως φυσικό προϊόν, χρειάζεται ένα μεγάλο ποσό σε σχέση με τους μισθούς της εποχής, που και αυτό το αναλαμβάνει ο καλλιτέχνης εάν δεν ανήκει σε κάποια εταιρεία. Αλλά και σε εταιρεία να είναι, μόνο ο γνωστός καλλιτέχνης δεν θα πληρώσει το κόστος παραγωγής ίσως.

Με την ευκαιρία να πω πως αν κάποιος θέλει να μπει σε μια εταιρεία, ακόμη κι αν πληρώσει, δεν αρκεί αυτό. Θα πρέπει η εταιρεία να ενδιαφέρεται και να της αρέσει το υλικό του καλλιτέχνη ή ο ίδιος. Εντάξει, εννοείται πως αν έχεις πολλά λεφτά όλοι σου λένε “Περάστε, κύριε” γιατί σ’ αυτή την εποχή όλα έχουν τιμή αλλά ελάχιστα έχουν αξία. Μετά πάλι πρέπει να πληρώσει ο ίδιος ο καλλιτέχνης έναν άνθρωπο για να του κάνει τις δημόσιες σχέσεις, να του κλείσει συνεντεύξεις κλπ.

Ακόμη και σε σχέση με το μαγαζί, όπου θα προσπαθήσει να κάνει μια παράσταση, πάλι όλα πρέπει να περάσουν απ’ τον καλλιτέχνη. Εκεί τα πράγματα λειτουργούν κάπως έτσι. Θα πρέπει ο καλλιτέχνης να φέρει τον κόσμο του και το μαγαζί παίρνει ένα πρώτο καθαρό ποσό για τα ένσημα των μουσικών, που θα χρησιμοποιήσει ο καλλιτέχνης αλλά και για το κόστος του μαγαζιού συνολικά (ρεύμα, σερβιτόροι κτλ).

Επιπλέον, παίρνει ένα μεγάλο ποσοστό από τα εισιτήρια και την κατανάλωση ποτών και στο τέλος της παράστασης, όσα χρήματα απομείνουν απ’ όλα αυτά, δίνονται στον καλλιτέχνη για να πληρώσει του μουσικούς, ενδεχομένως και κάποιον ηχολήπτη και φωτιστή. Κι αν θέλει να βιντεοσκοπήσει επαγγελματικά κάτι απ’ την παράσταση, θα πρέπει να πληρώσει κι αυτό. Καλώς ήρθατε στον κόσμο των δημιουργών, καλλιτεχνών… Ένα “εύκολο” επάγγελμα. Είναι κι άλλα ακόμα, ναι…

Πραγματικά ένα δύσκολο εγχείρημα, ωστόσο εσείς δεν το βάζετε κάτω. Ο “Φρέσκος Πηλός” ήταν μόνο το πρώτο μέρος, πράγμα που σημαίνει πως περιμένουμε και τη συνέχεια.

Ναι κι ελπίζω μέσα στους επόμενους μήνες να είμαστε έτοιμοι να σας το παρουσιάσουμε και τότε θα χαρώ πολύ να τα πούμε ξανά!